Tiểu sử, sự nghiệp và thi ca của nhà thơ Xuân Diệu

hoa-hongÔng tên thật là Ngô Xuân Diệu, còn có bút danh là Trảo Nha sinh tại Gò Bồi, xã Tùng Giản, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định (quê ngoại của Xuân Diệu). Cha là ông Ngô Xuân Thọ (giáo viên), người làng Trảo Nha, Can Lộc tỉnh Hà Tĩnh và mẹ là bà Nguyễn Thị Hiệp.

Xuân Diệu lớn lên ở Qui Nhơn. Sau khi tốt nghiệp tú tài, ông đi dạy học tư và làm viên chức ở Mĩ Tho (nay là Tiền Giang), sau đó ra Hà Nội sống bằng nghề viết văn, là thành viên của Tự Lực Văn Đoàn (1938–1940). Ông tốt nghiệp cử nhân Luật 1943 và làm tham tá thương chánh ở Mỹ Tho một thời gian trước khi chuyển về ở Hà Nội.

Bên cạnh sáng tác thơ, ông còn tham gia viết báo cho các tờ Ngày Nay và Tiên Phong. Ông là một trong những người sáng lập Đoàn báo chí Việt Nam, nay là Hội Nhà báo Việt Nam[1].

Trong sự nghiệp sáng tác thơ văn của mình, Xuân Diệu được biết đến như là một nhà thơ lãng mạn trữ tình, “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”, “ông hoàng của thơ tình”.

Xuân Diệu là thành viên của Tự Lực Văn Đoàn và cũng đã là một trong những chủ soái của phong trào “Thơ Mới”. Tác phẩm tiêu biểu của ông ở giai đoạn này: Thơ Thơ (1938), Gửi Hương Cho Gió (1945), truyện ngắn Phấn Thông Vàng (1939).

Hai tập “Thơ thơ” và “Gửi hương cho gió” được giới văn học xem như là hai kiệt tác của ông ca ngợi tình yêu và qua các chủ đề của tình yêu là ca ngợi sự sống, niềm vui và đam mê sống. Và ca ngợi tình yêu thì làm sao mà không ca ngợi tuổi trẻ, mùa xuân, ca ngợi thiên nhiên là tổ ấm và cái nôi của tình yêu. Và Xuân Diệu cảm nhận sâu sắc đến đau đớn nỗi thời gian trôi chảy, sự mong manh của đời người cũng như lòng khát khao vĩnh cửu, tất cả đã được diễn tả bằng những câu thơ xúc động, có khi đậm đà triết lý nhân sinh. (Huy Cận, tháng 4 năm 2000)

Năm 1944, Xuân Diệu tham gia phong trào Việt Minh. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông hoạt động trong Hội văn hóa cứu quốc, làm thư ký tạp chí Tiền phong của Hội. Sau đó ông công tác trong Hội văn nghệ Việt Nam, làm thư ký tòa soạn tạp chí Văn nghệ ở Việt Bắc.

Xuân Diệu tham gia Ban chấp hành, nhiều năm là ủy viên thường vụ Hội Nhà văn Việt Nam.

Từ đó, Xuân Diệu trở thành một trong những nhà thơ hàng đầu ca ngợi cách mạng, một “dòng thơ công dân”. Bút pháp của ông chuyển biến phong phú về giọng vẻ: có giọng trầm hùng, tráng ca, có giọng chính luận, giọng thơ tự sự trữ tình. Tiêu biểu là: Ngọn Quốc Kỳ (1945), Một Khối Hồng (1964), Thanh Ca (1982), Tuyển Tập Xuân Diệu (1983).

Là cây đại thụ của nền thi ca hiện đại Việt Nam, Xuân Diệu đã để lại khoảng 450 bài thơ (một số lớn nằm trong di cảo chưa công bố), một số truyện ngắn, và nhiều bút ký, tiểu luận, phê bình văn học.

Xuân Diệu từng là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa I. Ông còn được bầu là Viện sĩ thông tấn Viện Hàn lâm nghệ thuật nước Cộng hòa dân chủ Đức năm 1983.

Ông đã được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh (1996).

Tên của ông được đặt cho một đường phố ở Hà Nội.

Anh đã giết em


Anh đã giết em, anh chôn em vào trái tim anh
Từ đây anh không được yêu em ở trong sự thật
Một cái gì đã qua, một cái gì đã mất
Ta nhìn nhau, bốn mắt biết làm sao ?
Ôi ! Em mến yêu ! Em vẫn là người anh yêu mến nhất.
Cho đến bây giờ ruột anh vẫn thắt
Tim anh vẫn đập như vấp thời gian,

Nhớ bao nhiêu yêu mến nồng nàn,
Nhớ đoạn đời hai ta rạng rỡ
Nhớ trời đất em cho anh mở
Nhớ
Muôn thưở thần tiên
Ôi ! Xa em, anh rơi vào vực không cùng
Đời anh không em, lạnh lùng tê buốt
Nhưng còn anh, còn em, mà đôi ta đã khác
Ta: hai người xa lạ – phải đâu ta !
Anh đã giết em, anh chôn em vào trái tim anh
Anh vẫn ước được em tha thứ
Anh vẫn yêu em như thưở ban đầu
Thê” mà tại sao ta vẫn xa nhau ?
Tại em cố chấp
Tại anh đã mất
Con đường đi tới trái tim em
Anh đã giết em rồi, anh vần ngày đêm yêu mến
Em đã giết anh rồi, em vứt xác anh đâu ?

Biển ( hay tuyệt )


Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê …

Bờ đẹp đẽ cát vàng
— Thoai thoải hàng thông đứng —
Như lặng lẽ mơ màng
Suốt ngàn năm bên sóng …

Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ, thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi

Đã hôn rồi, hôn lại
Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt …

Cũng có khi ào ạt
Như nghiến nát bờ em
Là lúc triều yêu mến
Ngập bến của ngày đêm

Anh không xứng là biển xanh
Nhưng cũng xin làm bể biếc
Để hát mãi bên gành
Một tình chung không hết,

Để những khi bọt tung trắng xóa
Và gió về bay tỏa nơi nơi
Như hôn mãi ngàn năm không thỏa,
Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi !

4.4.1962

Anh thương em ngủ


Anh thương em khi ngủ
Phong thái rất hồn nhiên.
Em ngủ như trẻ nhỏ
Ngon say một giấc liền.

Tay em thả xuôi xuôi
Như bơi vào cõi mộng
Mắt em khép dài dài
Dưới trán em lồng lộng.

Em nằm in trẻ nhỏ
Trong chiếc võng yêu thương
Anh dệt giăng khắp chỗ
Trong phòng, quanh quất giường.

Anh thức nhìn em ngủ,
Anh canh giấc cho em;
Anh lắng nghe nhịp thở
Ngực em điều xuống lên.

Trở mình, tay ấp má
Anh thương em dáng người
Tin cậy vào cuộc sống,
Tin ở anh trong đờị

Sau một ngày đầy việc
Chúc em tôi giấc lành!
Anh vô cùng sung sướng
Nếu em mơ thấy anh.

Lời kỹ nữ


Khách ngồi lại cùng em trong chốc nữa;
Vội vàng chi, trăng lạnh quá, khách ơi!
Đêm nay rằm: yến tiệc sáng trên trời;
Khách không ở, lòng em cô độc quá!
Khách ngồi lại cùng em! Đây gối lả,
Tay em đây mời khách ngả đầu say;
Đây rượu nồng. Và hồn của em đây,
Em cung kính đặt dưới chân hoàng tử.

Chớ đạp hồn em! Trăng về viễn xứ.
Đi khoan thai trên ngự đỉnh trời tròn.
Gió theo trăng từ biển thổi qua non;
Buồn theo gió lan xa từng thoáng rợn.
Lòng kỹ nữ cũng sầu như biển lớn,
Chớ để riêng em phải gặp lòng em;
Tay ái ân du khách hãy làm rèm,
Tóc xanh tốt em xin nguyền dệt võng

Đẩy hộ hồn em triền miên trên sóng,
Trôi phiêu liêu không vọng bến hay gành;
Vì mình em không được quấn chân anh,
Tóc không phải những dây tình vướng víu,
Em sợ lắm. Giá băng tràn mọi nẻo,
Trời đầy trăng, lạnh lẽo suốt xương da.
Người giai nhân: bến đợi dưới cây già;
Tình du khách: thuyền qua không buộc chặt.

Lời kỹ nữ đã vỡ vì nước mắt,
Cuộc yêu đương gay gắt vì làng chơi.
Người viễn du lòng bận nhớ xa khơi
Gỡ tay vướng để theo lời gió nước.

Xao xác tiếng gà. Trăng ngà lạnh buốt.
Mắt run mờ, kỹ nữ thấy sông trôi.
Du khách đi. Du khách đã đi rồi.

(Hà Nội 1939)

Dối trá


Nói chi nữa tiếng buồn ghê gớm ấy
Để lòng tôi sung sướng muốn tiêu tan ?
Tất cả tôi rung rẩy tựa dây đàn
Nghe thỏ thẻ chính điều tôi giấu kỹ,
Sợ đôi mắt điềm nhiên và diễm lệ
Vâng, nói chi để khiêu lại nguồn sầu
Toi ngỡ đà cạn hẳn trong bấy lâu,
Để lại nhóm cho cháy thêm ngọn lửa
Tưởng gần tàn.-Yêu ? yêu nhau ? làm chi nữa !
Tôi vẫn biết rằng tôi chẳng xứng người;
Mùa xuân tôi chưa hề có hoa tươi;
Tôi như chiếc thuyềnhư, hư, không bến đỗ;
Tôi là một con chim không tổ,
Lòng cô đơn hơn một đứa mồ côi,
Nhặt nụ cười của thiên hạ, than ôi,
Để tự nhủ : “ta được yêu đấy chứ”.
Tôi chỉ sống để hoài hoài tưởng nhớ
Mãi mãi yêu, nhưng giấu giếm luôn luôn;
Mà người thì,lơ đãng, dậm trên buồn,
Bân đi hái những cành vui xanh thắm.
Tôi biếtt lắm, trời ơi, tôi biết lắm !

Hỡi lòng dạ xâu xa như vực thẳm !
Tôi biết rằng người nói-vậy cười-chơi,
Tiếng đã làm tôi tê tái cả người,
Tim ngừng đập, để thu hồn nghe lắng,
Máu ngừng chạy, để cho lòng bớt nặng.
Tôi biết rằng, chỉ cách một ngày sau,
Cây bên đường sẽ trông thấy tôi sầu,
Đi thất thểu, đi lang thang, đi quạnh quẽ.
Vì vội đến kiếm tìm nhau, tôi sẽ
Chỉ thấy người thương nhưng chẳng thấy tình thương.
Và như màu theo nắng nhạt, như hương
Theo gió mất, tình người đành tản mác.
Tôi sẽ trốn, thẫn thờ, ngơ ngác,
Trái tim buồn như một bãi tha ma,
Gượng mỉm cười : “Người quên nghĩ rằng ta
Sẽ đau đớn bởi một lời nói vội”.

Vì khốn nỗi ! tôi vẫn còn tin mãi
Sự nhầm kia; tôi không thể không yêụ
Dầu không tin, tôi càng cứ yêu nhiều :
Khi người nói, tiếng người êm ái quá …
Có lúc, tưởng chỉ để rơi tàn lửa,
Tay vô tình gây một đám cháy to :
Người tưởng buông chỉ một tiếng hẹn hò,
Tôi hưởng ứng bằng vạn lời say đắm
Đương rạo rực, thì thào, rối rắm
Ngập lòng tôị-Mà ai ngó tới đâu :
Tôi điên cuồng, tất nhiên phải khổ đau,
Tôi biết lắm, trời ơi, tôi biết lắm !
Vậy, trót lỡ, tôi sẽ đành lẳng lặng
Chịu mối tình gây lại bởi tay ai,
Không cần xin, không trách móc, vì-ôi !
Tôi chẳng biết làm cho lòng cứng cỏị
Cứ như thế cho đến giờ đen tối
Hoa ái tình chung phận đoá hồng khô,
Mà trái tim đã ghê dáng hững hờ
Đã chung phận của tro tàn bếp lạnh
Tôi giấu sẵn một linh hồn hiu quạnh,
Cho nên, liền chiều đó, tôi hết vuị
Không thấy người bằng không thấy mặt trời,

Tôi ôm ngực thử tìm xem biên giới
Của sầu tủị. Nhưng, hỡi người yêu hỡi !
Nó mênh mông, vô ảnh, bủa vây tôi;
Yên ổn đi, thắc mắc đến đây rồi,
Mơ ước tới, mà chán chường cũng lạị
Và mơn trớn cả một kho ân ái,
Tôi một mình đối diện với tình không
Để lắng nghe tiếng khóc mất trong lòng.

Hoa Đẹp Là Hoa Nhìn Với Mắt Em


Hoa đẹp là hoa nhìn với mắt em
Cửa sổ là khung có hình em ở giữa
Tách nước – là ngón tay em cầm
Quyển sách chao đèn là bóng em đọc mở

Đường nhựa là đường in dấu vạn chân
Duy có một dấu chân – em yêu dấu
Tàu điện là tàu một đêm anh tiễn em đi
Em có nhớ một buổi chiều ta dạo trong sân Văn Miếủ

Vũ trụ là chốn anh được gặp em
Thời gian là nơi anh với em sinh cùng thời đại
Em ơi! Em đã mở cho anh
Cánh cửa vô cùng, xin chớ bao giờ khép lại ….

(Đêm 10/1/1962)

Hỏi


Một năm, thêm mấy tháng rồi
Thu đi, đông lại, bồi hồi sắp xuân
Gặp em, em gặp mấy lần
Tưởng quen mà lạ, tưởng gần mà xa
Ai làm cách trở đôi ta
Vì anh vụng ngượng, hay là vì em ?
Trăng còn đợi gió chưa lên,
Hay là trăng đã tròn trên mái rồi ?
Hằng ngày em nói bao lời
Với cha, với mẹ, với người xung quanh
Với đường phố, với cây xanh,
Sao em chưa nói với anh một lời ?
Tương tư ăn phải miếng mồi
Đứng đi trên lửa, nằm ngồi trong sương
Phải duyên, phải lứa thì thương,
Để chi đêm thẳm ngày trường em ơi !
Gửi hương cho gió


Biết bao hoa đẹp trong rừng thẳm
Đem gởi hương cho gió phụ phàng !
Mất một đời thơm trong kẽ núi,
Không người du tử đến nhằm hang.

Hoa ngỡ đem hương gởi gió kiều,
Là truyền tin thắm gọi tình yêụ
Songle hoa đợi càng thêm tủi,
Gió mặc hồn hương nhạt với chiềụ

Tản mác phương ngàn lạc gió câm
Dưới rừng hương đẹp chẳng tri âm,
Trên rừng hoa đẹp rơi trên đá,
Lặng lẽ hoàng hôn phủ bước thầm.

Tình yêu muôn thuở vẫn là hương;
Biết mấy lòng thơm mở giữa đường
Đã mất tình yêu trong gió rủi,
Không người thấu rõ đến nguồn thương !

Thiên hạ vô tình nhận ước mơ
Nhận rồi không hiểu mộng và thợ..
Người si muôn kiếp là hoa núi
Uống nhụy lòng tươi tặng khách hờ

Hôn


Trời ơi, ôm lấy say sưa
Mặt khao khát mặt, lòng mơ ước lòng
Hôn em nước mắt chảy ròng
Em ơi như ngọn đèn chong vẫn chờ.
Em hôn anh suốt một giờ,
Anh hôn em mấy cho vừa lòng đaụ
Sao mà chia cách giữa xa nhau
Để cho tháng thảm ngày sầu thế em?
Chao ôi mãi mãi mất tìm,
Thấy rồi sung sướng ta đem nhau về.
Hôn em ngàn thuở chưa xuệ
Ấp yêu xương thịt, gắn kề tâm linh.
Chiêm bao mà chẳng mơ lòng,
Rõ ràng chân thật như trong cuộc đờị

Xuân Diệu (22-8-1970)

Hôn cái nhìn


Không phải anh hôn nơi mắt
Anh hôn cái nhìn của em
Mắt em một vừng yêu mến
Thắt anh trong lưới êm đềm

Anh nhớ mãi một bến xe
Đến đó hai ta từ biệt
Em yên lặng. – Anh lắng nghe
Mắt em nghìn vạn tơ se

Từ hôm ấy đôi mắt em
Là ảnh cuối cùng anh giữ
Đi xa anh cứ nhớ hoài
Một trời mắt em tình tự

Xin em cho phép anh hôn
Cái nhìn em, gương tâm hồn
Cái nhìn em trong không gian
Trong hồn anh giữa chứa chan ….

9/1967

YÊU

Hoa hồngYêu là chết trong lòng một ít
Vì mấy khi yêu mà đã được yêu.
Cho rất nhiều song nhận chẳng bao nhiêu;
Người ta phụ, hoặc thờ ơ, chẳng biết

Phút gần gũi cũng như giờ chia biệt.
Tưởng trăng tàn, hoa tạ với hồn tiêu,
Vì mấy khi yêu mà chắc được yêu!
– Yêu, là chết trong lòng một ít.

Họ lạc lối giữa u sầu mù mịt
Những người si theo dõi dấu chân yêu.
Và cảnh đời là sa mạc cô liêu.
Và tình ái là sợi dây vấn vít
Yêu, là chết ở trong lòng một ít.

Đời anh, em đã đi qua…

Đời anh em đã đi qua
Sáng thơm như một luồng hoa giữa đời
Hiểu làm sao hết em ơi
Bốn năm kì diệu đất trời nhờ em
Ngôi nhà, cánh cổng trái tim
Khóm cây, con mắt ngày đêm đón mừng
Em đi, anh ngóng trông chừng
Anh về, miệng đã gọi lừng: em ơi!
Bữa ăn thành một hội vui
Có em gắp với, rau thôi cũng tình;
Cảnh thường cũng hoá ra xinh;
Có em, anh hết ngẫm mình bơ vơ

Bốn năm đầm ấm say sưa
Tình yêu có biết hạn bờ nào đâu
Bốn năm nhưng cũng qua mau
Cõi trần ai có ở lâu thiên đường;
Giã từ, từ biệt đôi phương
Đôi nơi, đôi ngả, đôi đường: khổ anh!
Bốn năm, lại khép trời xanh
Nhớ em như một mộng lành mà thôi
Từ đây anh lại trong đời
Bữa cơm ngồi với một đôi đũa cầm;
Giường kia một bóng anh nằm;
Phòng văn một sách đăm đăm sớm chiều.
Muôn vàn cảm tạ em yêu
Chất cho anh biết bao nhiêu ân tình
Ai hay anh đã để dành
ánh hương một thuở, thơm thanh suốt đời
Sống bằng nhớ lại nguồn vui
Nhớ khi ôm cả đất trời cùng em…

Một buổi chiều

Một chiều trong bếp nấu cơm
Má đang lặt rau, lửa nhè nhẹ cháy
Một buổi chiều trong vườn sạch lá
Đất còn mang dấu chổi quét ban mai
Một buổi chiều ngoài phố xe hơi.
Đi công việc theo nhịp thường cuộc sống…

Một buổi chiều màu xuân lộng gió
Đã thầm mang rạo rực mùa hè…
Một buổi chiều anh lắng tai nghe
Cả trái tim đựng tràn trề nhựa đất…

Anh đợi em giữa buổi chiều như thế
Một buổi chiều – đời nhịp với đôi ta,
Anh là quê hương của em, em sắp lại nhà
Em là quê hương của anh, anh mừng đi đón.

Chiều

Hôm nay trời nhẹ lên cao,
Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn…
Lá hồng rơi lặng ngỏ thuôn
Sương trinh rơi kín từ nguồn yêu thương.
Phất phơ hồn của bông hường,
Trong hơi phiêu bạt còn vương má hồng.
Nghe chừng gió ý qua sông,
E bên lau lách thuyền không vắng bờ
Không gian như có dây tơ
Bước đi sẽ đứt động hờ sẽ tiêu
Êm êm chiều ngẩn ngơ chiều
Lòng không sao cả, hiu hiu khẽ buồn.

TÌNH THỨ NHẤT

Anh chỉ có một tình yêu thứ nhất
Anh cho em, kèm với một lá thư
Em không lấy, và tình ta đã mất
Tình đã cho không lấy lại bao giờ

Thư tình mộng như suối đời mộng ảo
Tình thì buồn như tất cả chia ly
Giấy phong kỹ mang thầm trong túi áo
Mãi trăm lần viết lại mới đưa đi

Lòng e thẹn cũng theo lời vụng dại
Tới bên em, chờ đợi mãi không về
Em đã xé lòng non cùng giấy mới
Mây đầy trời hôm ấy phủ sơn khê

Cũng may mắn lòng anh còn trẻ quá
Máu mùa xuân chưa nở hết bông hoa,
Ai lại còn yêu, bông lựu, bông trà
Những giây phút dẫu say hoa bướm thắm

Ðã nhiều lần anh bắt được anh mơ
Ðôi mắt sợ chẳng bao giờ dám ngắm
Ðôi tay yêu không được nắm bao giờ
Anh vẫn tưởng chuyện đùa khi tuổi nhỏ

Ai có ngờ lòng vỡ đã từ bao!
Mắt không ướt, nhưng bao hàng lệ rỏ
Len tỉ tê thầm trộm chảy qua vào
Hoa thứ nhất có một mùi trinh bạch

Xuân đầu mùa trong sạch vẻ ban sơ
Hương mới thắm bền ghi như thiết thạch
Sương nguyên tiêu, trời đất cũng chung mờ.
Tờ lá thắm đã lạc dòng u uất,
ánh mai soi cũng pha nhạt màu ôi

Anh chỉ còn một tình yêu thứ nhất
Anh cho em, nên anh đã mất rồi.

Vì Sao
tặng Ðoàn Phú Tứ

Bữa trước, riêng hai dưới nắng đào,
Nhìn tôi cô muốn hỏi “vì sao?”
Khi tôi đến kiếm trên môi đẹp
Một thoáng cười yêu thỏa khát khao.
— Vì sao giáp mặt buổi đầu tiên,
Tôi đã đày thân giữa xứ phiền,
Không thể vô tình qua trước cửa,
Biết rằng gặp gỡ đã vô duyên?

Ai đem phân chất một mùi hương
Hay bản cầm ca! Tôi chỉ thương,
Chỉ lặng chuồi theo dòng cảm xúc,
Như thuyền ngư phủ lạc trong sương.

Làm sao cắt nghĩa được tình yêu!
Có nghĩa gì đâu, một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt,
Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu …

Cô hãy là nơi mấy khóm dừa
Dầm chân trong nước, đứng say sưa;
Cho tôi là kẻ qua sa mạc
Tạm lánh hè gay; — thế cũng vừa.

Rồi một ngày mai, tôi sẽ đi.
Vì sao, ai nỡ hỏi la`m chi!
Tôi khờ khạo lắm, ngu ngơ quá,
Chỉ biết yêu thôi, chẳng hiểu gì.

Thơ Duyên

Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên
Cây me ríu rít cặp chim chuyền
Ðổ trời xanh ngọc qua muôn lá
Thu đến — nơi nơi động tiếng huyền.
Con đường nhỏ nhỏ, gió xiêu xiêu,
Lả lả cành hoang nắng trở chiều
Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn
Lần đầu rung động nỗi thương yêu.

Em bước điềm nhiên không vướng chân,
Anh đi lững đững chẳng theo gần,
Vô tâm — nhưng giữa bài thơ dịu,
Anh với em như một cặp vần.

Mây biếc về đâu bay gấp gấp,
Con cò trên ruộng cánh phân vân.
Chim nghe trời rộng giang thêm cánh,
Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.

Ai hay tuy lặng bước thu êm,
Tuy chẳng băng nhân gạ tỏ niềm,
Trông thấy chiều hôm ngơ ngẩn vậy,
Lòng anh thôi đã cưới lòng em.

Ðơn Sơ

Em nói trong thư: “Mấy bữa rày,
“Sao mà bươm bướm cứ đua bay;
“Em buồn em nhớ, chao! em nhớ!
“Em gọi thầm anh suốt cả ngày .

“Ngoài ấy vui không, anh của em?
“Trong này đã có nắng vàng êm;
“Mỗi lần nắng rọi, em ra cửa,
“Em nghĩ gì đâu, đứng lặng im.

“Mùa xuân khó chịu quá đi thôi!
“Cảnh đẹp làm em thấy lẻ loi,
“Chim hót xui em nghe quạnh quẽ:
“– Hay là anh đã bỏ em rồi?

“Ồ ! mới nghiêng mình xem nước trong,
“Vui mừng em thấy má em hồng …”
Em tôi ăn nói vô duyên quá!
Em đốt lòng anh, em biết không

Tương Tư Chiều

Bữa nay lạnh mặt trời đi ngủ sớm,
Anh nhớ em, em hỡi ! Anh nhớ em.
Không gì buồn bằng những buổi chiều êm,
Mà ánh sáng đều hòa cùng bóng tối.
Gió lướt thướt kéo mình qua cỏ rối;
Vài miếng đêm u uất lẩn trong cành;
Mây theo chim về dãy núi xa xanh
Từng đoàn lớp nhịp nhàng và lặng lẽ.
Không gian xám tưởng sắp tan thành lệ.

Thôi hết rồi! còn chi nữa đâu em!
Thôi hết rồi! gió gác với trăng thềm,
Với sương lá rụng trên đầu gần gũi.
Thôi đã hết hờn ghen và giận dỗi.
(Ðược giận hờn nhau! Sung sướng bao nhiêu!)
Anh một mình, nghe tất cả buổi chiều
Và chầm chậm ở trong hồn hiu quạnh.

Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.
Anh nhớ em, anh nhớ lắm ! Em ơi !
Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,
Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời,
Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm.
Em! xích lại! và đưa tay anh nắm!
Gió bao lần, từng trận nhớ thương đi,
— Mà kỷ niệm ôi, còn gọi ta chi …

Phải Nói

“Yêu tha thiết, thế vẫn còn chưa đủ?
“Anh tham lam, anh đòi hỏi quá nhiều.
“Anh biết rồi, em đã nói em yêu;
“Sao vẫn muốn nhắc một lời đã cũ?”
— Yêu tha thiết, thế vẫn còn chưa đủ?,
Nếu em yêu mà chỉ để trong lòng;
Không tỏ hay, yêu mến cũng là không.
Và sắc đẹp chỉ làm bằng cẩm thạch.

Anh thèm muốn vô biên và tuyệt đích,
Em biết không? Anh tìm kiếm em hoài.
Sự thật ngày nay không thật đến ngày mai …
Thì ân ái có bao giờ lại cũ?

Yêu tha thiết, thế vẫn còn chưa đủ,
Phải nói yêu, trăm bận đến nghìn lần;
Phải mặn nồng cho mãi mãi đêm xuân,
Ðem chim bướm thả trong vườn tình ái .

Em phải nói, phải nói, và phải nói
Bằng lời riêng nơi cuối mắt, đầu mày,
Bằng nét vui, bằng vẻ thẹn, chiều say,
Bằng đầu ngả, bằng miệng cười, tay riết

Bằng im lặng, bằng chi anh có biết!
Cốt nhất là em chớ lạnh như đông,
Chớ thản nhiên bên một kẻ cháy lòng,
Chớ yên ổn như mặt hồ nước ngủ.
Yêu tha thiết, thế vẫn còn chưa đủ.

Trăng

Trong vườn đêm ấy nhiều trăng quá;
Ánh sáng tuôn đầy các lối đi,
Tôi với người yêu qua nhẹ nhẹ …
Im lìm, không dám nói năng chi.
Bâng khuâng chân tiếc dậm lên vàng,
Tôi sợ đường trăng tiếng dậy vang,
Ngơ ngác hoa duyên còn núp lá.
Và làm sai lỡ nhịp trăng đang.

Dịu dàng đàn những ánh tơ xanh,
Cho gió du dương điệu múa cành;
Cho gió đượm buồn, thôi náo động
Linh hồn yểu điệu của đêm thanh.

Chúng tôi lặng lẽ bước trong thơ,
Lạc giữa niềm êm chẳng bến bờ.
Trăng sáng, trăng xa, trăng rộng quá!
Hai người, nhưng chẳng bớt bơ vơ.

Tương tư chiều

Bữa nay lạnh, mặt trời đi ngủ sớm,
Anh nhớ em, em hỡi! anh nhớ em.
Không gì buồn bằng những buổi chiều êm
Mà ánh sáng đều hòa cùng bóng tối.
Gió lướt thướt kéo mình qua cỏ rối;
Vài miếng đêm u uất lẩn trong cành;
Mây theo chim về đây núi xa xanh
Từng đoàn lớp nhịp nhàng và lặng lẽ.
Không gian xám tưởng sắp tan thành lệ.

Thôi hết rồi! còn chi nữa đâu em!
Thôi hết rồi, gió gác với trăng thềm,ư
Với sương lá rụng trên đầu gần gũi,
Thôi đã hết hờn ghen và giận dỗi,
( Ðược giận hờn nhau! sung sướng bao nhiêu )
Anh một mình, nghe tất cả buổi chiều
Vào chậm chậm ở trong hồn hiu quạnh.
Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh,
Anh nhớ em, anh nhớ lắm! em ơi!
Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,
Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời,
Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm.
Gió bao lần, từng trận nhớ thương đi,
Mà kỉ niệm ôi, còn gọi ta chi.

Anh đã giết em

Anh đã giết em, anh chôn em vào trái tim anh
Từ đây anh không được yêu em ở trong sự thật
Một cái gì đã qua, một cái gì đã mất
Ta nhìn nhau, bốn mắt biết làm sao ?
Ôi ! Em mến yêu ! Em vẫn là người anh yêu mến nhất.
Cho đến bây giờ ruột anh vẫn thắt
Tim anh vẫn đập như vấp thời gian,

Nhớ bao nhiêu yêu mến nồng nàn,
Nhớ đoạn đời hai ta rạng rỡ
Nhớ trời đất em cho anh mở
Nhớ
Muôn thưở thần tiên
Ôi ! Xa em, anh rơi vào vực không cùng
Đời anh không em, lạnh lùng tê buốt
Nhưng còn anh, còn em, mà đôi ta đã khác
Ta: hai người xa lạ – phải đâu ta !
Anh đã giết em, anh chôn em vào trái tim anh
Anh vẫn ước được em tha thứ
Anh vẫn yêu em như thưở ban đầu
Thê” mà tại sao ta vẫn xa nhau ?
Tại em cố chấp
Tại anh đã mất
Con đường đi tới trái tim em
Anh đã giết em rồi, anh vần ngày đêm yêu mến
Em đã giết anh rồi, em vứt xác anh đâu ?
Xuân Diệu

Anh là người bạc bẽo

Ngẫm cho kỹ anh là người bạc bẽo,
Em yêu rồi, anh đã vội quên ngay
Mới hôm kia tình tự đến mê say
Sang bữa nay anh làm như mất hết
Anh đòi mãi như một kẻ keo kiệt,
Trong hồn anh tình ái chẳng lâu sao?
Anh không chắt chiu dành dụm tí nào,
Là đất xấu hạt gieo không nảy nở
Nên anh mới luôn luôn nghèo khổ
Giận hờn như anh chẳng được em yêu
Mà thật ra em yêu dấu rất nhiều
Ngẫm cho kỹ anh là người bạc bẽo

Xuân Diệu

Anh thương em ngủ

Anh thương em khi ngủ
Phong thái rất hồn nhiên.
Em ngủ như trẻ nhỏ
Ngon say một giấc liền.

Tay em thả xuôi xuôi
Như bơi vào cõi mộng
Mắt em khép dài dài
Dưới trán em lồng lộng.

Em nằm in trẻ nhỏ
Trong chiếc võng yêu thương
Anh dệt giăng khắp chỗ
Trong phòng, quanh quất giường.

Anh thức nhìn em ngủ,
Anh canh giấc cho em;
Anh lắng nghe nhịp thở
Ngực em điều xuống lên.

Trở mình, tay ấp má
Anh thương em dáng người
Tin cậy vào cuộc sống,
Tin ở anh trong đờị

Sau một ngày đầy việc
Chúc em tôi giấc lành!
Anh vô cùng sung sướng
Nếu em mơ thấy anh.

Xuân Diệu

Bên Ấy Bên Này

Lòng ta trống lắm, lòng ta sụp
Như túp nhà không, bốn vách xiêu
Em chẳng cứu giùm, em bỏ mặc
Mưa đưa ta đến bến đìu hiu
Em ở bên mình : ta ngó say ;
Song le bên ấy với bên này
Cũng xa như những bờ xa cách
Không có thuyền qua, không cánh bay .

Ta thấy em xinh, khẽ lắc đầu
Bởi vì ta có được em đâu !
Tay kia sẽ ấp nhiều tay khác
Môi ấy vì ai sẽ đượm màu .

Họ sẽ ôm em với cánh tay
Và em yêu họ đến muôn ngày
Thôi rồi ! Em chẳng thờ ơ nữa
Như đối cùng ta tự bấy nay .

Như đối cùng ta giữ cảnh mưa
Mà lòng không hiểu, trán bơ vơ
Không tăng âu yếm trong câu nói
Trong mắt còn nguyên vẽ hững hờ .

Xuân Diệu

Biệt ly êm ái

Chúng tôi ngồi, vây phủ bởi trăng thâu,
Sương bám hồn, gió cắn mặt buồn rầụ

Giờ biệt ly cứ đến gần từng phút,
Chúng tôi thấy đã xa nhau một chút…

Người lặng im, và tôi nói bâng quơ,
Chúng tôi ngồi ở giữa một bài thơ,

Một bài thơ mênh mông như vũ tru,
Đầy khói hương xưa, tràn ân ái cũ.

Chúng tôi ngồi, vây phủ bởi trăng thâu,
Tay trong tay, đầu tựa sát bên đầụ

Tình yêu bảo : “Thôi các ngươi đừng khóc,
Các ngươi sẽ đoàn viên trong mộng ngọc !! “

Cứ nhìn nhau rồi lại vẫn nhìn nhau,
Hạnh phúc ngừng giữa đôi trái tim đaụ

Xuân Diệu

Chậm chậm đừng quên…

Chậm chậm đừng quên em, em ơi
Chớ quên yêu mến hứa muôn đời,
Đừng quên hoa duối, hoa sim dại,
Hoa dạ lan hương ôm lứa đôi.
Chậm chậm đừng quên, em ơi em
Chớ quên tâm sự những ngày đêm,
Đừng quên những tiếng bên tai rỉ,
Những lúc thương nhau mắt lặng nhìn.

Chậm chậm mà em! Quên được sao
Ngọt bùi chia sẻ, đói no trao,
Áo ta đùm bọc nhau khi rét,
Khi một mình vui chẳng nỡ nào.

Chậm chậm em mà! sao nỡ quên
Khi em đau ốm có anh bên:
Anh nằm bệnh viện, em thăm đến
Nắng rỏ mồ hôi trên má em.

Chậm chậm đừng quên cỏ với sương,
Trăng sao ta ngắm những đêm trường.
Em ơi chậm chậm đừng quên núi,
Suối Bạc, Cầu Mây đã ngát thương.

Những bến tàu xe, những cửa ga
Hãy còn níu chặt bóng đôi ta.
Những mùa hoa quả bao vương vấn,
Chậm chậm đừng quên cốm đậm đà.

Đừng quên, em hỡi, những trung thu,
Những Tết tươi lên vạn sắc màu:
Em nhỉ, mấy xuân đằm thắm lạ!
– Không em, Tết có vị gì đâu.

Muôn sợi ngàn dây đã thắt nhau,
Em ơi, chậm chậm tháo gì mau.
Tháo dây, rứt cả vào da thịt,
Anh biết bao giờ mới hết đau.

Dây buộc đôi ta lại với đời;
Gỡ dây, gỡ cả cuộc đời thôi.
– Chớ quên hoa duối, hoa sim dại,
Em hỡi! đừng quên “hoa-anh-ơi”

Xuân Diệu


Tác phẩm và thi ca của nhà thơ Hàn Mạc Tử (tt)

CẨM CHÂU DUYÊN

NỖI BUỒN VÔ DUYÊN

Sầu lên cho tới ngàn khơi
Ai đâu ráo lệ, chưa lời nói ra
Chiều nay tàn tạ hồn hoa
Nhớ Thương Thương quá xót xa tâm bào
Tiếng buồn đem trộn tiêu tao,
Bóng em chờn chợn trong bao nhiêu màu
Nghe em xé lụa mà đau
Gió than niềm gió biết đâu hẹn hò!
Đừng ai nói để thương cho
Lỡ ra lạnh nhạt đền bù sao cam
Chiều nay chẳng có mưa dầm
Mình sao nước mắt lại đầm đầm tuôn
Ồ ra lụy ngọc nôn nôn
Có bao giờ hết nỗi buồn vô duyên!

DUYÊN KÌ NGỘ

Kịch bản này xảy ra chỗ nước non thanh tú. Chỉ có thi sĩ Hàn Mặc Tử và nàng Thương Thương thì kịch mới nổi.

Lời suối reo:

Đâu gió lên tầng mây che mắt lạ
Ta muôn năm len lỏi ở Đào Nguyên
Nước trong sáng lòng ta thơm vô giá
Sao không ai đi lạc tới non tiên.

Để ta dâng ta mời ai giải khát
Nếm cho bưa mùi vị nước trường sinh.
Ồ tiếng tiêu đâu bay ra man mác
Khiến nao nao nguồn thanh tịnh quanh mình.

Lời chim phụ hoạ:

Tiếng tiêu nao từ phương xa bay vẳng
Tiếng thanh thanh mà rất mực tương tư
Xuân đây rồi lan tràn như bóng nắng
Ta nên bay cho khỏi vướng sầu u.

Tiếng tiêu:

Vàng bay theo vàng đuổi theo vàng bay
Tiếng vàng này vừa mê này vừa say
Dồn qua phương Đông mặt trời chưa nóng
Dồn qua phương Tây màu sắc hây hây.

Ta là khúc Phượng Cầu Hoàng năm trước
Đem ân tình rải khắp cả trời duyên
Cho Quân Thuỵ lấy nàng Thôi thuyền quyên
Xuân vô cùng đến ngàn năm ơn phước.

Song le nàng vẫn luôn cách biệt
Bến Ô Giang lành lạnh khúc thầm thương
Ta vẫn còn ngân bao lời tha thiết
Trong nắng mai dìu dịu mối sầu vương.

Chàng:

Mải vui tìm cành hoa trên cánh bướm
Ai đưa ta lạc đến nước non này
Mùi cỏ lạ thơm như mùi nhuỵ chớm
Cùng tiếng tiêu đồng hợp chất nồng say
Đến đây rồi ta mơ niềm hận cũ
Đã bao năm nào thấy bóng giai nhân
Hoa lá bỗng xôn xao tìm thấy thú
Trong khi nầy lừng lẫy nhạc tường vân.

Lời suối reo:

Ồ sự lạ đã muôn đời thế kỷ
Đất Linh Sơn in dấu vết phàm nhân
Ta reo lên với đàn thông rủ rỉ
Cho lay bay tình ý ở xa xăm
Xin mời chàng tài hoa thi sĩ đó
Ngồi xuống đây bên thảm ngọc vườn châu
Hai tay chàng thử vốc vào nước nọ
Mát tê đi như da thịt nàng dâu.

Lời chim hót:

Ôi chàng kia, thực ra chiều phong vận
Hãy nghe ta cao hót khúc bình an
Này mặn nhựt tròn vo đương sáng láng
Gió đương lên vươn quyện tấm lòng ngày
Ta đã nghe danh chàng cao vời vợi
Như thơ ra đồng vọng cả thinh gian.

Chàng:

Nắng càng cao lòng ta càng hừng hực
Thơ lên rồi bay quá giải nhàn vân
Mùi hương đâu trong lời ca sực nức
E hư vô rung động cả phong trần
Ôi chao, mê toàn thân như khoái cảm
Như đêm xuân uống phải rượu quỳnh tương
Không đâu mà, có điều chi vừa chạm
Đến tâm linh – để báo hiệu phi thường.
Ta hãy giấu tiếng kêu trong cụm lá
Đừng cho ta nghe lờ lặng trời mây
Ta hãy ẩn mình vào trong kẹt đá
Để chờ xem sự lạ đến gần đây.

Nàng (ra):

Mây bay theo với mây bay
Mình sao ra nước non này mà chơi
Sáo ơi, dìu dặt chơi vơi
Buông mau âm điệu để mời nhân gian
Nắng cao ý muốn lan tràn
Ở đây vắng vẻ cây ngàn suối reo
Chim ơi hót khúc tương giao
Có người thục nữ lần vào Thiên Thai
Không gặp ai, chửa gặp ai
Duyên tình ngậm kín, tình hoài miên man
Tiêu tao đến nỗi bẽ bàng
Đi trong hiu quạnh gặp toàn bơ vơ.

Lời suối reo:

Ở đây có suối đoàn viên
Có cây phối hợp, có duyên Ngọc Vàng
Nước ta trong trắng ơi Nàng
Đọ xem trinh tiết có phần thanh cao
Cởi xiêm cởi áo ra nào
Xuống đây Nàng tắm cho dào dạt thơ

Nàng:

Ôi chao thơ ngầm bay theo giải nắng
Lộng vào trong xiêm áo mỏng manh sao
Tiếng cười ai vang trong im lặng
Khiến lòng ta hồi hộp biết dường bao.

Chàng (ở lùm cây ra):

Tiếng tiêu vương vấn vào nhau mãi
Ta chộ Nàng đây, gẫm lạ kỳ
Không duyên hồ dễ mong theo nắng
Xin nàng cười nụ với đôi mi.

Nàng (kinh ngạc):

Ở đâu chàng ở đâu ra
Xem trong cốt cách mới ra tính tình
E khi mình chửa biết mình
Nói câu kỳ ngộ in hình hổ ngươi
Chàng ôi, thốt chẳng nên lời
Không quen sao lại lả lơi chuyện trò.

Chàng:

Phải quê Nàng ở Đào Nguyên
Bởi chưng sắc đẹp lại thêm đa tình
Xuống đây tìm nợ ba sinh
Không may trời khiến ta mình gặp nhau.

Nàng:

Em là Trần Thương Thương
Ngụ ở bến Tầm Dương
Đi tìm chàng thi sĩ
Trong pho sách Kim Cương
Đi tới Tương Tư xứ
Tìm không ra người thương.

Chàng:

Em là Trần Thương Thương
Anh là Hàn Mạc Tử
Không phải cách âm dương
Còn có khi hội ngộ
Em là hoa mười phương
Anh là mây tứ xứ
Gặp nhau ở cạnh đường
Nói sao cho bằng khóc.

Lời chim hót:

Hỡi ơi người tục khác tình
Đến đây nhìn sững cho mình thêm ghen
Má ơi, má núng đồng tiền
Môi sao ướt đỏ ta thèm biết bao
Nắng ơi, nắng có lên cao
Làm sao da thịt hồng hào thế kia

Nàng:

Người mộng hỡi từ nay ta mới biết
Sao thơ anh nhuộm toàn màu ly biệt
Kêu không thôi và nức nở cả ban đêm
Nhạc thanh bai hoà trong cung cầm nguyệt
Với bao mầu sang sáng ửng duyên thơm
Em mê quá thi nhân Hàn Mặc Tử
Người trai tơ thuỳ mị như tình duyên.

Chàng:

Thương Thương em trời cho ta kỳ ngộ
Nói cho ta thần diệu của vàng bay
Đôi nhị thắm in trên màu rực rỡ
Đây đôi chim gù gật với niềm say
Anh van em cho anh quỳ san sát
Cho mùi xuân ngầm ngấm tận hồn anh
Thơ anh sẽ như trầm hương ngào ngạt
Toả lên cao lồng lộng giữa trời xanh.

Nàng:

Tất cả em là chân châu vô giá
Dành cho anh riêng hưởng hạnh phúc này
Em kết tinh ở bao thanh sắc lạ
Toà thiên nhiên đúc sẵn để mê say
Sao trời hỡi không cho em nguyền ước
Em theo anh mà hứng lấy sao rơi
Vẻ đài các còn nguyên trong khăn lược
Để làm chi, tình hỡi khi xa xôi.

Chàng:

Chỉ có em làm thơ anh mãnh liệt
Tình anh vang như luồng gió van lơn
Chỉ có em, lòng anh yêu tha thiết
Yêu điên cuồng không một phút nào hơn
Bây giờ đây khóc than niềm ly hận
Hỡi Thương Thương người ngọc của lòng anh
Ta nhìn em với bao lời ta thán
Khiến hoa chim nghe được cũng không đành.

Nàng:

Tình quân hỡi, muôn năm em chỉ muốn
Sống bên anh cho thắm được tình yêu
Mùa xuân em sẽ rất nhiều hoa bướm
Bởi thơ anh tô điểm đẹp trăm chiều.

Chàng:

Than ơi đời biệt ly chan chứa
Anh sắp đi với hai dòng lệ ứa
Cả đau thương dồn dập xót tâm bào
Khi xa em đã bao lần vọng tưởng
Mơ trong mơ làm hoảng hốt đêm trăng
Khi gần em tâm thần anh sửng sốt
Mùi yêu đương vương vít cả tâm hồn
Em ở đó sao anh không thể thốt
Bao dòng châu em hiến tối tân hôn.

Nàng:

Nói làm chi những câu mê sướng quá
Nói những câu khờ dại cả người em
Phải chăng anh tài hoa cao trọng lắm
Đã bao lần khét tiếng ở đền vua
Bao người ngọc đắm say lời ngọc thắm
Bao giai nhân hâm mộ tấm tình thơ.

Chàng:

Anh chỉ ngó say em trong chốc lát
Để hồn thơ rời rạc với mây bay
Gần em luôn để hưởng bao khoái lạc
Thưa em không, anh đâu dám mê say
Một mai kia ở bên khe nước ngọc
Với sao sương anh nằm chết như trăng
Không tìm thấy nàng tiên mô đến khóc
Đến hồn anh và rửa vết thương tâm.

Nàng:

Em quyết níu với bao tơ nắng dịu
Níu thơ anh và níu cả hồn anh
Hoa cỏ sẽ làm ơn theo chứng kiến
Biệt ly nào dứt được mối thâm tình.

Chàng:

Tôi chào em giờ đi không trở lại
Anh xa rồi mà hương phấn vẫn theo luôn.

(chàng biến mất)

Lời suối reo:

Xin đừng vẩy bàn chân trong suối ngọc
Hỡi giai nhân người lụa bến Tầm Dương
Xin nàng đợi để đêm khuya sẽ vọc
Bao nhiêu trăng sáng dịu giữa hơi sương.

QUẦN TIÊN HỘI

(vở kịch này chưa xong)

Hoa khôi:

Liên hồ đây, bốn mùa Xuân cả bốn
Ngát hương đưa trong gió sớm trơi vơi
Làn nước mát và chưa bao giờ bợn
Vết phong trần đưa lại ở xa khơi.

Ghe thay cô Quỳnh Tiên dao động
Xuống đây mà đứng sựng để làm duyên
Bao nhiêu cá lặng chìm theo tăm sóng
Bao nhiêu hoa thầm sợ vẻ hồn nhiên.

Các tiên khác:

Đây mùi đạo vẫn còn thơm ngan ngát
Mà ai cho các vị nói tình yêu
Ai cho thoả bao niềm mong rào rạt
Mà ai cho lòng ngọc toả phiêu phiêu.

Hoa khôi:

Đã lâu rồi chúng ta xa trần tục
Nỗi thầm thương chôn kín khổ bao nhiêu
Nên say sưa mơ lòng theo náo nức
Yêu nhau đi, Tình gái, dịu dàng yêu

Chim Anh Võ bảo Hoạ Mi:

Mi! Mi! Mi! Có nghe trong gió thẳm
Có nghe không tình lạ thoảng mùi trai
Có nghe không lòng ai ra âm ấm
Không như lòng cô gái ở Bồng Lai.

Hai chim trao đổi cùng nhau:

Mùi vị ấy bay từ cô gái ấy
Nên ran ran lòng dạ ở chung quanh
Để ý xem nước da cô thắm dậy
Và đôi môi biểu lộ hết xuân tình.

Hoa khôi:

Chị em ơi, “chàng” làm duyên thái quá
Không hài lòng khi nói đến tình yêu
“Chàng” giả bộ không ưa trò lơi lả
Không ưa nhìn bao vẻ gấm hoa thêu.

Huyền Tiên (nói cùng Quỳnh Tiên): (*)

Nương nương ơi! Biết nhau từ độ ấy
Tóc xanh thêm và tình đậm đà nhiều
Tao phùng duyên đến bây giờ lại thấy
Lòng nghiêng qua, sóng mắt muốn xiêu xiêu.

………………………………………….. .

Thư Hàn Mặc Tử viết cho Trần Thanh Địch:

Ba đoạn sau mà tôi tính viết như thế này: bọn tiên xúm lại vây hai người (Quỳnh Tiên, Huyền Tiên) trong vòng vây và bảo rằng “người con trai” ấy là của trời cho.

Thế rồi bọn tiên nổi ghen lên. Hai người ấy phải rủ nhau đi trốn. Bọn tiên hay được bèn hè nhau đang đêm hạ san tìm bắt cho được cặp uyên ương ấy, nghĩa là bọn tiên chạy theo tình yêu, trở về thế gian, bỏ lại những động mây bây giờ thành ra hoang vu cô độc.

(*) Quỳnh Tiên tức Thương Thương và Huyền Tiên tức Hàn Mặc Tử đi du tiên, rồi giả gái.

Thơ Đường luật

ĐÀN NGUYỆT

Hỏi chớ mấy tuổi? Đáp mười lăm
Non nước từng phen nổi tiếng tăm
Bạc mang đàn chơi đau nửa kiếp
Đồng tâm tơ buộc chặt quanh năm
Chường mình trước án trông đầy đặn
Nép mặt trông hoa nói thỉ thầm
Mười khúc đoạn trường say chửa tỉnh
Thuyền ai thấp thỏm muốn ôm cầm.

BUỒN THU

Ấp úng không ra được nửa lời
Tình thu bi thiết lắm thu ơi
Vội vàng cánh nhạn bay đi trớt
Hiu hắt hơi may thoảng lại rồi.
Nằm gắng đã không thành mộng được
Ngâm tràn cho đỡ chút buồn thôi
Ngàn trùng sương toả, cây e lạnh
Chỉ có thông kia chịu với trời.

CỬA SỔ ĐÊM KHUYA

Hoa cười nguyệt rọi cửa lồng gương
Lạ cảnh buồm thêm nỗi vấn vương
Tha thướt liễu in hồ gợn sóng
Hững hờ mai thoảng gió đưa hương
Xa người nhớ cảnh tình lai láng
Vắng bạn ngâm thơ rượu bẽ bàng
Qua lại yến ngàn dâu ủ lá
Hoa đàn sẵn có dế bên đường.

Bài thơ này được làm theo kiểu lục chuyển hồi văn, nghĩa là có thể đọc theo sáu cách:
1. Ðọc xuôi
2. Ðọc ngược
3. Bỏ 2 chữ đầu đọc xuôi
4. Bỏ 2 chữ đầu đọc ngược
5. Bỏ 2 chữ sau đọc xuôi
6. Bỏ 2 chữ sau đọc ngược

CHÙA HOANG

Chùa không sư tụng cảnh buồn teo
Cốt Phật còn đây chuỗi Phật đâu ?
Réo rắt cành thông thay kệ đọc
Lập loè bóng đóm thế đèn treo
Hương sầu khói lạnh nằm ngơ ngác
Vách chắn đêm sương đứng dãi dầu
Rức cũng trơ gan cùng tuế nguyệt
Quanh năm khắc khoải giọng quyên kêu.

CHUYẾN ĐÒ NGANG

Chẳng hẹn hò sao gặp gỡ đây
Người thời như tỉnh kẻ như say
Trong veo làn nước soi đôi mắt
Xa tít quê nhà trở một tay
Tâm sự mới trao bờ đã đến
Nỗi niềm chưa cạn khách về ngay
Ba sinh duyên nợ âu như thế
Một chuyến đò đưa nghĩ một ngày.

GÁI Ở CHÙA

Rừng thiền thấp thoáng dạng quần thoa
Khuê các trâm anh cũng rứa à ?
Mùi tục chưa chi mà vội chán
Cuộc đời mới thế đã lo xa
Nhạt mùi son phấn say mùi đạo
Chán cảnh phiền ba mến cảnh chùa
Dì nguyệt trờ trêu lòng dạ thiễm
Trăm năm nỡ để thiệt thòi hoa.

HỒN CÚC

Bây lâu sát ngõ, chẳng ngăn tường
Không dám sờ tay sợ lấm hương
Xiêm áo đêm nay tề chỉnh quá
Muốn ôm hồn cúc ở trong sương.

MỘT NỬA TRĂNG

Hôm nay còn một nửa trăng thôi
Một nửa trăng ai cắn vỡ rồi!
Ta nhớ mình xa thương đứt ruột!
Gió làm nên tội buổi chia phôi!

NHỚ TRUYỀN XUYÊN

Trường Xuyên ơi! Trường Xuyên ơi!
Viết chẳng nên câu nói nghẹn lời
Mây nước bao la tình lẳng lặng
Gió sương mờ mịt nhớ chơi vơi
Tương tư mộng thấy năm canh mộng
Luyến ái trời vương bốn phía trời
Đây nhớ đây thương mình tệ quá
Có ai khắng khít lại quên ai.

THỨC KHUYA

Non sông bốn mặt ngủ mơ màng,
Thức chỉ mình ta dạ chẳng an
Bóng nguyệt leo song sờ sẫm gối
Gió thu lọt cửa cọ mài chăn
Khóc giùm thân thế hoa rơi lệ,
Buồn giúp công danh dế dạo đàn.
Trở dậy nôm na vài điệu cũ
Năm canh tâm sự vẫn chưa tàn.

TRỒNG HOA CÚC

Thích trồng hoa cúc để xem chơi
Cúc ngó đơn sơ, lắm mặn mòi
Đêm vắng gần kề say chén nguyệt
Vườn thu vắng vẻ đủ mua vui.

VỊNH HOA CÚC

Thu về nhuộm thắm nét hoàng hôn
Sương đẫm trăng lồng bóng thướt tha
Vẻ mặt khác chi người quốc sắc
Trong đời tri kỷ chỉ riêng ta.

VỘI VÀNG CHI LẮM

Vội vàng chi lắm nhạn lưng mây
Chầm chậm cho mình giữ mối dây
Về đến Thần Kinh khoan nghĩ đã
Ghé miền Gia Hội tỏ tình ngay
Suốt năm canh mộng hồn mê mỏi
Chỉ có lòng son muốn giải bày
Này nhạn! Ta còn quyên chút nữa
Con tim non nớt tặng nàng đây.

THƯỢNG THANH KHÍ

ÂM NHẠC

Tinh hơn đồng trinh
Hừng quá hừng đông
Em mình nghe không
Im chưa nên đông
Say chưa ra lòng
Đều ngâm ngấm cả

Màu nào sắp rã
Vồng nào sắp cao
Ánh nào tương giao
Muôn thương đều lắng
Nhấn nào khăn khắn
Nhịp nào âu lo
Em hãy cầu cho.

Tình hơn đồng trinh
Hừng quá hừng đông
Em mình nghe không

Nhạc vàng tỏ rõ
Như sao trên trời
Đem nguyền ra phơi
Đem phần ra phơi
Ân tình tri ngộ
Trước đời trăng lên
Em hãy làm duyên

Em cứ y nguyên
Đàn tợ tơ riết
Cả lòng đam mê
In hình tưởng nhớ
Như tuồng ai ra
Như tuồng lân la,
Đâu đây quyến luyến
Đố nàng gần xa

Máu không thấy ửng
Mùi quá linh thiêng
Những cốt cách tiên
Thảy đều cảm biết
Khi lòng xin thương
Lên đài gần trăng
Hương rán sức hương
Bừng bừng cao tăng

Dâng lên quá trí
Quá giải Hàn Giang
Đố nàng nói sao
Trong nụ cười nao
Trong búp hoa nào
Có gì phôi phai?
Sao vấn vương hoài
Sao đầm hơi thở
Hương đầm hơi nhớ
Hương đầm hơi quen
Đố Nàng hay em.

ĐỪNG CHO LÒNG BAY XA

Thượng thanh khí tiết ra nguồn tinh khí
Xa xôi trăng mọc nước Huyền Vi
Đây Miên trường, đây Vĩnh cửu, tề phi!
Cao cao vượt với hai hàng bóng vía
Trời nhật nguyệt cầu vồng bắt tứ phía,
Ôi Hoàng Hoa, hồn phách đến nơi đây,
Hương ân tình cho kết lại thành dây,
Mong manh như lời nhớ thương hàng triệu
Đàn cung bậc gió dồn lên âm điệu
Sững lòng chưa ? Say chấp cả thanh bài
Sang chơi thôi, sang chơi thôi! Mà ai,
Thu đây rồi, bước lên cầu Ô Thước,
Sao! Vàng sao rơi đầy nơi sóng nước
Đừng ngả tay mà hứng màu trời sa
Thôi kéo về đừng cho lòng bay xa…
Thu vươn ra, thu vươn ra như ý…
Mau rất mau trong muôn hoa kiều mỵ
Mùa rất trai và ánh sáng rất cao
Đừng nói buồn mà không khí nao nao
Để chơi vơi này bông trăng lá gió
Để phiêu phiêu này tờ thơ vàng võ
Để dầm dề hạt lệ đôi ta
Tần thượng tầng lâu đài ngọc đơm ra
Khói nhạt nhạt xen vô màu sắc biếc.
Đẩy đưa dài hơn ngào ngạt trầm mơ.
Thinh không tan như bào ảnh hư vô
Giải Ngân hà biến theo cầu Ô thước.
Và ước ao nhớ nhung lần lượt
Đắm im lìm trong mường tượng buồn thiu.

BUỒN Ở ĐÂY

Rao rao gió thổi phương xa lại
Buồn đâu say ngấm áo xuân ai
Lay bay lời hát, ơ buồn lạ
E buồn trong mộng có đêm nay

Nắng sao như nắng đời xưa ấy
Nắng vàng con mắt thấy duyên đâu
Muốn gởi thương về người cổ độ
Mà sao tình chẳng nói cho đau

Chiều xưa khúc nhạc nóng ran lên
Không có ai đi để lỗi nguyền
Nguồn thơ ứa mãi hai hàng lệ
Tờ giấy hoa tiên cũng ướt mềm.

CƯỚI XUÂN , CƯỚI VỢ

……………
Lá nại – đông tơ gió đãi chiều
Bướm vườn hạnh áo xinh đem trẻ
Nhà quan nao cốt cách ra vẻ
Xuân vô ra không biết bao nhiêu
Pháo nhân duyên nổ đã hơi nhiều
Trầu lịch sự têm mời hai họ
Đường trai thẹn nên không dám ngó
Nói chi Nường là gái đông lân
Buồng không xa xiêm áo sương sần
Ông mai mới cưới như ngô nở
Người ta cưới cả xuân cả vợ
Nên ân tình nổi máu trên môi
Còn em sao chưa biết hổ ngươi
Để mai mốt anh đi lễ hỏi
Còn em nữa, lòng chưa biết nói
Đôi mắt còn nguyên vẹn mùa thơ
Đứng không xa, sao ngó hững hờ
Anh sốt ruột muốn kêu: Em quá.


MƠ DUYÊN

Non nước tâm tình rộng bốn phương
Đòi em làm Nhạc, tôi làm Hương
Đêm nay đại yến Lâm Xuân Các
Điêu Thuyền đàn khúc Tề Tuyên Vương

Xong rồi đôi ta qua Đào Nguyên
Em làm rượu ngọt, anh làm men
Tiên cô không đợi duyên mời mọc
Say thôi gò má đỏ rần lên.

Liêu Tây bây giờ đang chiêm bao
Bây giờ ly biệt đến phương nao
Ước chi ta hoá làm Lê ảnh
Để khóc thương nhau đến bạc đầu.

TRƯỜNG THỌ

Ta sống mãi với trăng sao gấm vóc
Trong nắng thơm, trong tiếng nhạc thần bay
Bút đề lên nền sáng báu năm mây
Thơ chen lấn vô trong nguồn cảm giác
Ta uống hết dư hương và mộc dược
Ớn làm sao – đầy một miệng hào quang
Đưa tay vơ cung cầm nguyệt mênh mang
Chan chứa ý ly tao giây sảng sốt
Chế Lan Viên quì dâng tràng chuỗi hột
Cầu Khúc tinh bằng chiếu mạng người thơ
Nên đường trăng sáng láng tự bao giờ
Ta sống mãi với muôn xuân đầm ấm
Trong mây kinh và trong gió nguyện cầu
Nào trân châu, nào thanh sắc cho mau
Dâng hết cả! Thanh âm dường tu khí
Hồn ta đây bất diệt với Hà Sa
Trí ta sẽ cuồng lên trong khoái
Cho đớp mắt, cho mê tình bản ngã
Hoan hô cao trường thọ đến vô biên
Hoan hô cao vàng ngọc sẽ đoàn viên.

VẦNG TRĂNG

Hãy nâng lên và nâng lên chút nữa
Sóng thơm tho như ánh ngọc hừng đông.
Nhưng cao quá và căng lên dữ quá,
Dồn qua mau cho lún mức hư không.

Đã trong rồi và thanh tao đến tớt
Bao nhiêu tơ chuyển được tiếng thơ bay.
Êm êm hơn đừng cho xanh lờn lợt,
Em so le và nguyên vẹn giữa đêm nay.

Lạy Chúa tôi, vầng trăng cao giá lắm
Xin ban ơn bằng cách sáng thêm lên
Ánh thêm lên cho không gian rất đẫm
Linh hồn thơ mát rợn với hương nguyền.

HẾT PHẦN THƯỢNG THANH KHÍ

XUÂN NHƯ Ý

Ave Maria

Như song Lộc triều nguyên ơn phước cả
Dâng cao dâng thần nhạc sáng hơn trăng
Thơm tho bay cho đến cõi Thiên Đàng
Huyền diệu biến thành muôn kinh trọng thể
Và Tổng lãnh Thiên thần quỳ lạy Mẹ
Tung hô câu đường hạ ngớp châu sa
Hương xông lên lời ca ngợi sum hoà
Trí miêu duệ của muôn vì rất thánh.

Maria! Linh hồn tôi ớn lạnh!
Run như run thần tử thấy long nhan.
Run như run hơi thở chạm tơ vàng…
Nhưng lòng vẫn thấm nhuần ơn trìu mến.
Lạy Bà là Đấng trinh tuyền thánh vẹn
Giàu nhân đức, giàu muôn hộc từ bi.
Cho tôi dâng lời cảm tạ phò nguy
Cơn lâm luỵ vừa trải qua dưới thế.
Tôi cảm động rưng rưng hai hàng lệ
Dòng thao thao bất tuyệt của nguồn thơ
But tôi reo như châu ngọc đền vua
Trí tôi hớp bao nhiêu là khí vị
Và trong miệng ngậm câu ca huyền bí
Và trong tay nắm một nạm hoà quang
Tôi no rồi ơn võ lộ hoà chan.

Tấu lạy Bà. Bà rất nhiều phép lạ
Ngọc như Ý vô tri còn biết cả
Huống chi tôi là Thánh thể kết tinh
Tôi ưa nhìn Bắc Đẩu rạng bình minh
Chiếu cùng hết khắp ba ngàn thế giới
Sáng nhiều quá cho thanh âm vời vợi
Thơm dường bao cho miệng lưỡi không khen
Hỡi Sứ Thần Thiên Chúa Ga-bri-en
Khi người xuống truyền tin cho Thánh Nữ
Người có nghe xôn xao muôn tinh tú
Người có nghe náo động cả muôn trời
Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đời
Để ca tụng – bằng hương hoa sáng láng
Bằng tràng hạt, bằng Sao Mai chiếu rạng
Một đêm xuân rất đỗi anh linh
Cho tôi thắp hai hàng cây bạch lạp
Khói nghiêm trang sẽ dâng lên tràn ngập
Cả Hàn Giang, cả màu sắc thiên không
Lút trí khôn và ám ảnh hương lòng
Cho sốt sắng, cho đê mê nguyện ước.

Tấu lạy Bà, lạy Bà đầy ơn phước
Cho tình tôi nguyên vẹn tơ trăng rằm
Thơ trong trắng như một khối băng tâm
Luôn luôn reo trong hồn, trong mạch máu
Cho vỡ lở cả muôn nghìn tinh đẩu
Cho đê mê âm nhạc và thanh hương
Chim hay tên ngọc, đá biết tuổi vàng
Lòng vua chúa cũng như lòng thê thứ
Sẽ ngất ngây bởi chưng thư đầy ứ
Nguồn thiêng liêng yêu chuộng Mẹ Sầu Bi.

Phượng Trì, Phượng Trì, Phượng Trì, Phượng Trì
Thơ tôi bay suốt một đời chưa thấu
Hồn tôi bay đến bao giờ mới đâu
Trên triều thiên ngời chói vạn hào quang.

Theo sách tử vi, sao Hoá Lộc và sao Lộc Tồn đóng ở cung Chính Diện, chiếu vào bản mạng ai thì người ấy sẽ giàu sang.

Trí là Nguyễn Trọng Trí, miêu duệ là con cháu. Ý Hàn Mạc Tử nhận mình là con cháu của thánh.

ĐÊM XUÂN CẦU NGUYỆN

(Tặng cả thiên hạ)

Trời hôm nay bình an như nguyệt bạch,
Đường trăng xa, ánh sáng tuyệt vời bay…
Đây là hương quý trọng thấm trong mây
Ngời phép lạ của đức tin kiều diễm,
Câu tàn tạ, khong khen lĐức tin thơm hơn ngọc
Thơ bay rồi thơ bay…
Mau gò giai âm lại
Sót bớt nghĩa đương say

Có tin thôn xa đến
Có điềm lạ đêm nay:
Đóng cửa mười phương lại
Dồn ánh sáng vào đây

Ngoài không gian rất mát
Chim thanh tước ra đời
Nêu cao hơn tiếng nhạc
Mùa hát sẽ xanh tươi

Năm nay tôi thương tuổi,
Sai hẹn với người ta
Năm nay xuân nhắc mãi
Nước mắt liền ứa ra.
ong cả phiếm:
Bút xuân thu mùa nhạc đến vừa khi
Khắp mười phương điềm lạ trổ hoài nghi:
Cây bằng gấm, và lòng sông toàn ngọc!
Và đầu hôm một vì sao liền mọc
Ở phương Nam mầu nhiệm biết ngần mô!
Vì muôn kinh dồn dập cõi thơm tho
Thêm nghĩa lý sáng trưng như thất bảo
Ta chấp hai tay quỳ hoan hảo
Ngửa trông cao, cầu nguyện trắng không gian
Để vừa dâng vừa hiện bốn mùa xuân
Nở một lượt giàu sang hơn Thượng Đế.

Đã no nê, đã bưa rồi, thế hệ
Của phường trai mê mẩn khí thanh cao
Phượng hoàng bay trong một tối trăng sao
Mà ánh sáng không còn khiêm nhượng nữa
Đương cầu xin ọc thơ ra đường sữa
Ta ngất đi trong khoái lạc của hồn đau…
Trên chín tầng, diêu động cả trân châu
Đường sống lại muôn ngàn hoa phẩm tiết,
Nhịp song đôi: này đây, cung cầm nguyệt
Ướp lời thơ thành phước lộc đường tu
Tôi van lơn, thầm nguyện chúa Giêsu
Ban ơn xuống cho mùa xuân hôn phối,
Xin tha thứ những câu thơ tội lỗi
Của bàn tay thi sĩ kẻ lên trăng
Trong bao đêm xao xuyến vũng sông Hằng.

ĐIỀM LẠ

Đức tin thơm hơn ngọc
Thơ bay rồi thơ bay…
Mau gò giai âm lại
Sót bớt nghĩa đương say

Có tin thôn xa đến
Có điềm lạ đêm nay:
Đóng cửa mười phương lại
Dồn ánh sáng vào đây

Ngoài không gian rất mát
Chim thanh tước ra đời
Nêu cao hơn tiếng nhạc
Mùa hát sẽ xanh tươi

Năm nay tôi thương tuổi,
Sai hẹn với người ta
Năm nay xuân nhắc mãi
Nước mắt liền ứa ra.

BÚT THẦN KHAI

Ngọn bút thần khai phước lộc nhà
Sáng như gươm báu, lạnh như ma
Mực lùa khí vị vô hồn chữ
Văn bút hào quang ở miệng ta
Giấy trắng tinh khôi, tuôn huyết mạch
Lời vàng nguyên vẹn trổ tài hoa
Thơm hơn tiếng nhạc reo trong ý
Thơ đợi xuân về phát tiết ra.

EM NHỚ MÌNH XA

(Tặng Trần Thanh Địch)

Hôm nay có một nửa trăng thôi
Một nửa trăng ai cắn vỡ rồi
Tôi nhớ mình xa thương đứt ruột
Gió làm nên tội buổi chia phôi.

HÃY ĐÓN HỒN ANH

Dưới túp lều tranh, trên võng tre
Tứ bề cửa khép với phên che
Kép mền ủ kín toàn thân lại
Để thả hồn bay, gửi mộng về.

LANG THANG

Tặng Hoàng Trọng Quì

Lãng tử ơi! Mi là tên hành khất
May không chết lạnh trước lầu mỹ nhân
Ta đi tìm mộng tầm xuân
Gặp ma nhà Nguyễn bay trên mây
Rượu nắng uống vào thì say
Áo ta rách rưới trời không vá
Mà bốn mùa trăng mặc vải trăng.
Không ai chết cả sao lòng buồn như tang ?
Cho tôi mua trọn hàm răng
Hàm răng ngà ngọc, hàm răng đa tình
Một chắc ta lại với mình
Có ai vô đó mà mình hổ ngươi ?
Lãng tử ơi! Mi là tên hành khất
May không hộc máu chết rồi còn đâu.
Trời hỡi! Nhờ ai cho khỏi đói
Gió trăng có sẵn làm sao ăn ?
Làm sao giết được người trong mộng
Để trả thù duyên kiếp phụ phàng ?

NÀY ĐÂY LỜI NGỌC SONG SONG

Này đây lời ngọc song song,
Xin dâng muôn sóng tơ đồng vơi vơi.
Xin dâng này máu đang tươi,
Này đây nước mắt, giọng cười theo nhau.
Mới hay phong vị nhiệm mầu,
Môi chưa nhắp cạn mạch sầu đã tuôn.
Địch ơi! lệ có nguồn,
Hãy chia bớt nửa nỗi buồn sang tôi.
Hôm nay trời lửng lơ trời,
Giòng sông ánh sáng sẽ trôi hoa vàng.
Tôi ngồi ở bến Hàn giang,
Khóc thôi mây nước bàng hoàng suốt đêm.

NGUỒN THƠM

Trí đương no và khí xuân đương khỏe,
Nhạc đương say và rượu vẫn còn thơm.
Nên muốn cánh thủy tiên chưa dám hé
Trong phút giây trân trọng của linh hồn.

Tiếng pháo đi: bao nhiêu kinh cầu nguyện
Đều dâng lên cho đến chín từng mây
Hơi xuân ấm mĩ vì hơn dạ yến,
Ta đem ươm trong ý vị đêm nay.

Ta cho ra một dòng thơ rất mát,
Mới tinh khô và thanh sạch bằng hương
Trời như hớp phải hơi men ngan ngát,
Đắm muôn ngôi tinh lạc xuống mười phương.

Cả trời bỗng diêu diêu như báu vỡ:
Nên tiếng vang thầm dội đến thâm tâm,
Mà ta ngỡ đấng Tiên Tri muôn thuở
Giữa đêm nay còn đứng giảng Phúc Âm.

Tứ thời xuân! Tứ thời xuân non nước!
Phút thiêng liên nhuần gội áng thiều quang
Thiên hạ bình, và trời tuôn ơn phước.
Như triều thiên vờn lượn khắp không gian.

Ta há miệng cho nguồn thơm trào vọt
Đương thơ bay sáng láng như sao sa…
Trên lụa trắng mười hai dòng chữ ngọc
Thêu như thêu rồng phượng kết tinh hoa.

Ta cao ngâm giọng vô cùng thanh thoát
Khiến châu thân rung động thể tơ trăng
Toan ngất đi trong cơn mê khoái lạc,
Mẹ dấu yêu liền vội đến tay nâng…

NHỚ THƯƠNG

Trầm ngán nghê bay trong lãnh cung
Xuân thơm bối rối ngọt vô cùng
Ôi chao, thánh thượng vô tâm quá
Lòng thiếp buồn như một tấm nhung!

Ở đây châu báu vô tri hết
Pho sách quần phương lộ ý nhiều!
Hãy tìm cho được hoa cung cấm
Xem thử tên hoa có mỹ miều

Ngoài kia xuân đã thắm duyên chưa ?
Trời ở trong đây chẳng có mùa
Không có niềm trăng và ý nhạc,
Có người cung nữ nhớ thương vua.

Đừng ai nhắc nhở đến xuân trong
Vô số là xuân chiếm mọi lòng
Mỗi người đều có xuân riêng cả
Thiếp viết xuân trên mảnh lụa hồng…

PHAN THIẾT ! PHAN THIẾT !

Nhớ khi xưa ta là chim Phượng Hoàng
Vỗ cánh bay chín tầng trời cao ngất
Bay từ Dao Ly đến trời Đâu Suất;
Và lùa theo không biết mấy là hương
Lúc đằng vân gặp ánh sáng chận đường
Chạm tiếng nhạc, va nhằm thơ thiên cổ
Ta lôi đình thấy trăng sao liền mổ
Sao tan tành rơi xuống vũng chiêm bao
Trăng tan tành rơi xuống một cù lao
Hóa đài điện đã rất nên tráng lệ
Ở ngôi cao, ngước mắt ra ngoài bể
Phong lưu ghê, sang trọng chẳng vừa chi
Ta mê man như tới chốn Phượng Trì
Ở mãi đấy không về Thiên cung nữa.

Nhưng phép lạ có một vì tiên nữ
Hao hao như nường nguyệt cõi Đào Nguyên
Ta đắm mê trong ánh sáng trần duyên
Và van lạy xin cô nường kết ngãi
Mỉa mai thay cho phượng hoàng si dại
Là ta đây đương ở kiếp muôn chim
Trở lại trời tu luyện với muôn đêm
Hớp tinh khí lâu năm thành chánh quả
Ta trở nên như ngọc đàng kim mã
Rất hào hoa rất phong vận: Người Thơ
Ta là trai khí huyết ước ao mơ
Người thục nữ sanh giữa thời vô thượng
Rồi ngây dại nhờ thất tinh chỉ hướng
Ta la thang tìm tới chốn Lầu Trăng
Lầu ¤ng Hoàng, người thiên hạ đồn vang
Nơi đã khóc, đã yêu thương da diết
Ôi trời ôi! là Phan Thiết! Phan Thiết
Mà tang thương còn lại mảnh trăng rơi
Ta đến nơi Nường ấy vắng lâu rồi
Nghĩa là chết từ muôn trăng thế kỷ
Trăng vàng ngọc, trăng ân tình, chưa phỉ!
Ta nhìn trăng, khôn xiết ngậm ngùi trăng
Ta vãi vung thơ lên tận sông Hằng,
Thơ phép tắc bỗng kêu rên thống thiết
Hỡi Phan Thiết! Phan Thiết!
Mi là nơi ta chôn hận nghìn thu
Mi là nơi ta sầu muộn ngất ngư.

RA ĐỜI

Cả trời bỗng nổi lên muôn điệu nhạc
Rất trọng vọng, rất thơm tho man mác
Rất phương phi, trên hết cả anh hoa
Xuân ra đời
Điềm ngọc ấm như ngà
Thơ có tuổi và chiêm bao có tích
Và tâm tư có một điều rất thích
Không nói ra vì sợ bớt say sưa
– Chàng ơi, chàng ơi, sự là đêm qua
Mùa xuân tới mà không ai biết cả.

RỤNG RỒI

Thơ chưa ra khỏi bút
Giọt mực đã rụng rồi
Lòng tôi chưa kịp nói
Giấy đã toát mồ hôi.

SAY CHẾT ĐÊM NAY

Trời Hàn Giang đêm nay không sóng,
Lòng cô liêu đồng vọng mà chi ?
Gió đông đoài gặp tình si
Ôi chao quấn quít nói gì nhớ thương

Trăng cổ độ hết vương cành trúc
Hẹn đoàn viên tình thực chiêm bao
Đêm nay lại giống đêm nào
Nhấp xong chung rượu buồn vào tận gan

Say thôi lại muốn Nàng nâng đỡ
Nhưng Nàng xa từ thuở vu quy
Nhớ thôi lòng những sầu bi
Lệ rơi vào rượu, hàng mi lờ đờ…

Ta là khách bơ vơ phàm tục
Nhớ cầm trăng cung bậc tiêu tao
Không ai trang điểm má đào
Cho ta say chết đêm nào đêm nay.

SAY THƠ

Bốn mùa xanh xanh như cẩm thạch,
Chim ngàn trăng đem tiếng lạ về ca.
Ca, cầm ca, tơ đồng vọng dang ra
Cho thêm ý, nguồn hương thêm đầy dẫy.
Màu như ru, sóng âm thanh xô đẩy.
Bao hương thơm trong lời nguyện chiều nay,
Lên bốc lên và ân huệ dường bay.
Ôi! khí hậu lọc bao nguồn ánh sáng.
Chưa no sao? Nhân từ êm vô hạn
Do bàn tay Thiên Chúa chảy tuôn ra.

Ca, cầm ca, tơ đồng vọng dang ra.
Đức ân ái dồn lên muôn trượng cả.
Hãy quỳ lạy nhìn xem cho sướng đã,
Cả lòng thơ say tớt khí linh thiêng.
Nhạc nồng say mà tình tự còn nguyên.
Cơn sốt sắng xinh hơn cầu vàng diệp,
Ngửa tay thôi, ơn trời đà xuống hiệp.
Trăng và trăng cho thấm hết mọi nơi.
Người thế gian, ôi miệng lưỡi đâu rồi?
Và tán tạ và khong khen nức nở.
Trăng tờ mờ một trời mơ sớm nở
Bao hoa hồng mầu nhiệm Nữ Vương xưa.
Ôi! đây là đền cao ngự nhà vua
Dòng Đa vít thuở xưa trời sáng cả.
Hãy quỳ lạy nhìn xem cho sướng đã,
Quê hương thơ đằm thắm biết dường nào.
Đây là vườn nên hoa lá xôn xao.
Gió đổi mới thêm hương cho ánh sáng.
Mùa rộng rãi, trái trăng chao vô hạn,
Ngon thơm hơn thái tảo bữa hôm nay.
Điệu đàn xưa không sánh kịp bường dây
Bởi huyền diệu in như màu nguyệt bạch,
Bởi ước ao tuôn tràn vô pho sách,
Bởi Thánh Kinh no chán nghĩa sâu xa
Lần hít trí khôn ngoan người thế.
Người đã khấn say sưa vô cùng để
Hiệp hòa thơ cho yêu mến bâng khuâng,
Bao nhiêu lòng ai trút sạch lâng lâng.
Đây tất cả, hỡi ôi! Mình Thánh Chúa,
Của tế lễ là nguồn ơn chan chứa,
Đáng trọng thiên và tất đáng mong ơn.
Ly Tao rằng đàn ngọc cũng theo đờn
Bỏi đạo hạnh rung muôn dây tình cảm.
Không mê chi kỳ trân người vàng chạm,
Trời có bồng bay thú vị tiêu dao,
Rượu nồng thơm say hoa nguyệt hồng đào.
Đây chí mới xe vấn vương lòng dạ.
Hãy quỳ lạy nhìn xem cho sướng đã,
Không gì tiên cho sánh kịp bường thơ.
Tính chất thanh mà phẩm vật không ngờ,
Rất yêu chung màu nhơn đức sạch sẽ.
Hồn vốn ưa phiêu diêu trong gió nhẹ,
Bay giang hồ không sót một phương nào.
Càng lên cao dây đồng vọng càng cao,
Quyến rũ biết bao kinh cầu nguyện
Và kết tinh thành hào quang kim tuyến
Theo tràn về cho đến cõi vô biên.
Hân hoan thôi! Thơ dường gặp hương nguyền
Làm sum hiệp với muôn vì cả Thánh.
Tôi là kẻ đi đường đêm gió lạnh,
Không mong gì hơn kêu gọi tấm lòng thơ.
Bởi chưng đây là xuân trước đợi chờ,
Hơi ấm áp như một nguồn an ủi.
Trời mở rộng và không ai hờn tủi,
Lượng bao dong tha thiết cánh tay êm.
Chao! Tràn trề là phúc hạnh ban đêm,
Và đây chính là cao lương mỹ vị
Của nguồn đạo mà ngày xưa Thánh khí
Thơ với lòng ai phối hiệp nên duyên.
Mà ai đâu cầm được nỗi niềm riêng.

XUÂN ĐẦU TIÊN

Mai sáng mai, trời cao rộng quá
Gió căng hơi và nhạc lên mây
Đôi lòng cũng ấm như xuân ấm
Chỉ có áo xuân trắng trẻo thay!

Mai này thiên địa mới tinh khôi
Gió căng hơi và nhạc lên trời
Chim khuyên hót tiếng đầu tiên hết
Hoa lá hồ nghi sự lạ đời

Trái cây bằng ngọc vỏ bằng gấm
Còn mặt trời kia tợ khối vàng
Có người trai mới in như nguyệt
Gió căng hơi và nhạc lên ngàn

Thuở ấy càn khôn mới dựng nên
Mùa thơ chưa gặt tốt tươi lên
Người thơ phong vận như thơ ấy
Nào đã ra đời ngọc biết tên

Xuân gấm đầu tiên giữa cõi đời
Mùi thơm ngây dại sóng con ngươi
Hãy hoan hô, lời cao như sấm
– Vạn tuế, bay ơi! Nắng rợp trời!

HẾT TẬP XUÂN NHƯ Ý


Tập thơ ” Đau Thương ” (Thơ điên) của Hàn Mạc Tử

Vài lời nói đầu

Ai nói vườn trăng là nói vườn mơ. Ai nói đến mộng là nói bến tình. Người thơ là khách lạ đi giữa nguồn trong trẻo. Trên đầu Người là cao cả, vô biên và vô lượng: xung quanh Người là mơn trớn với yêu đương vây phủ bởi trăm dây quyến luyến làm bằng êm dịu, làm bằng thành bại….Gió phương mô đẩy đưa Người đến bờ xa lạ, đầy trinh tiết và đầy thinh sắc. Người dừng lại để hái những lá tinh hoa. Người nín lặng để mà nghe tiếng trăng reo vang vang như tiếng châu báo vỡ lỡ. À ra Người cũng dại dột, hốt vàng rơi bọc trong vạt áo.

Trí Người đã dâng cao và thơ Người dâng cao hơn nữa. Thì ra Người đang say sưa đi trong Mơ Ước, trong Huyền Diệu, trong Sáng Láng và vượt hẳn ngoài Hư Linh….

Tôi làm thơ ?

– Nghĩa là tôi nhấn một cung đàn, bấm một đường tơ, rung rinh một làn ánh sáng…Anh sẽ thấy hơi đàn lả lướt theo hơi thở của hồn tôi, và chiều theo những sóng điện nóng ran trút xuống bởi năm đầu ngón tay uyển chuyển.

Anh sẽ run theo khúc ngân nga của tơ đồng, sẽ để mặc cho giai âm rền rỉ nuối không ngưng.

Và anh sẽ cảm giác lạ, nhìn không chớp mắt khi một tia sáng xôn xao tại có vì sao vỡ. Những thứ ấy là âm điệu của thơ tôi, âm điệu thiêng liêng tạo ra trong khi máu cuồng rên vang dưới ngòi bút.

Tôi làm thơ ?

– Nghĩa là tôi yếu đuối quá. Tôi bị cám dỗ. Tôi phản lại tất cả những gì của lòng tôi, máu tôi, hồn tôi đều hết sức giữ bí mật.

Và cũng nghĩa là tôi đã mất trí, tôi phát điên. Nàng đánh tôi đau quá, tôi bật tiếng khóc, tiếng gào, tiếng rú… Có ai ngăn cản được tiếng lòng tôi ?

Tôi đã sống mãnh liệt và đầy đủ. Sống bằng tim, bằng phổi, bằng máu, bằng lệ, bằng hồn. Tôi đã phát triển hết cả cảm giác của Tình yêu. Tôi đã vui, buồn, giận, hờn đến gần đứt sự sống.

– Thôi, mời cô cứ vào….

Ánh sáng lạ trong thơ sẽ làm cho gò má cô đỏ gấc. Và một khi Cô đã vào là Cô sẽ lạc, vì vườn thơ rộng rinh không bờ bến. Càng đi xa càng ớn lạnh…….

Hàn Mạc Tử

ĐÂY THÔN VĨ DẠ

Sao anh không về chơi thôn Vĩ ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên.
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay…
Thuyền ai đậu bến sông Trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay ?

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra…
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà ?

CAO HỨNG

Tôi làm trăng cổ độ,
Lượng trời rộng bao la
Tôi làm Tô Đông Pha
Đàn tương tư lạc điệu.

Thơ tôi thương huyền diệu
Mọc lên đạo từ bi
Tôi bắt chước Hi Di
Ngủ một trăm ngày dậy.

Xem mặt trời đang cháy
Là điềm có tiên tri
Tôi thấy nàng Tây Thi
Giặt sa trên bàn thạch.

Tôi yêu trời nguyệt bạch,
Tôi say màu thanh thiên,
Tôi ưng ả thuyền quyên
Ở trong pho tình sử.

Cho tôi hoa đền ngự
Cho tôi lòng ni cô,
Xuân trên má nường Thơ
Ngon như tình mới cắn.

MUÔN NĂM SẦU THẢM

Nghệ hỡi Nghệ, muôn năm sầu thảm
Nhớ thương còn một nắm xương thôi
Thân tàn ma dại đi rồi
Rầu rầu nước mắt bời bời ruột gan

Nghe gió là ôm ngang lấy gió
Tưởng chừng như trong đó có hương
Của người mình nhớ mình thương
Nào hay gió tạt chả vương vấn gì

Nhớ lắm lúc như si như tỉnh
Nhớ làm sao bải hoải tay chân
Nhớ hàm răng, nhớ hàm răng
Mà ngày nào đó vẫn khăng khít nhiều

Dẫu đau đớn vì lời phụ rẫy
Như mà ta không lấy làm điều
Trăm năm vẫn một lòng yêu
Và còn yêu nữa rất nhiều em ơi.

THƯ GỬI ANH

Hôm nay vui quá anh Phùng ơi,
Buồn xa không đến, lệ không rơi
Buồn không thắt ruột, tình không lại
Cười nói làm sao cho hả hơi.

THI SĨ CHÀM

Ta mới thấy xuân vờn trong ánh sáng
Muôn sắc hình múa giỡn dưới ao khuya
Đôi tháp cao kiêu hãnh với hàng bia
Với lau lách ngã mình trong cảnh vắng
Sợ chừng như tiếng rụng của sao băng
Mà vì đâu những tháng Hời kiêu ngạo
Hàng muôn năm sống mãi với đêm sương
Mà vì đâu nghe tiếng bật giữa im lìm
Như mơ tiếc những thời hung bạo
Phải người chăng, bên suối uống mây trôi
Phải người chăng, đồi cao đương hoảng hốt
Bọc trăng vàng trong áo ngủ quên đi
Để hoàng hôn loang loáng đối oai nghi
Bao dấu vết thời xưa giờ ủ dột
Phải người chăng, thi sĩ của dân Chiêm.

Người lắng nghe, lắng nghe trong đáy giếng
Tiếng vàng rơi chìm lỉm xuống hư vô
Tiếng ngọc địch n hớ nhung còn uyển chuyển
Bên cầu sương lưu đọng ánh trăng mơ
Người thổn thức tiếng buồn bao cảnh sắc
Ta không muốn người thôi ca hát
Vì luôn đêm sóng bận réo cung Hằng
Người khóc đi, khóc đi cho hả nỗi hờn căm.

TRĂNG VÀNG TRĂNG NGỌC

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng Trăng!
Ai mua trăng tôi bán trăng cho
Không bán đoàn viên, ước hẹn hò…
Bao giờ đậu trạng vinh qui đã
Anh lại đây tôi thối chữ thơ.

Không, Không, Không! Tôi chẳng bán hòn Trăng.
Tôi giả đò chơi, anh tưởng rằng
Tôi nói thiệt, là anh dại quá:
Trăng Vàng Trăng Ngọc bán sao đang.

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!
Trăng sáng trăng sáng khắp mọi nơi
Tôi đang cầu nguyện cho trăng tôi
Tôi lần cho trăng một tràng chuỗi
Trăng mới là Trăng của Rạng Ngời
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

Phần 1: Hương thơm

SAY NẮNG

Mặt trời mai ấy đỏ ong
Nàng tiên hóng mát trên hòn cù lao
Mùi xiêm thơm tựa sen ngào
Áo xiêm: nhuộm nắng hồng đào chưa khô
Bỗng trong im lặng như tờ
Hương gì ngan ngát giả đò say sưa
Gió ơi lại đấy mà ngừa
Tôi đứng xa lắm xin chừa tôi đi
Hồn tôi mắc cỡ là vì
Không quen thưởng thức cái gì ngất ngây
Như là ánh sáng vàng lay
Như thơ sắp sửa phô bày yêu đương
Nơi đây mây gió chán chường
Ý gì tiên nữ đo lường tình tôi
Tôi toan hớp cả ánh trời
Tôi toan đớp cả miếng cười trong khe.

ĐÀ LẠT TRĂNG MỜ

Đây phút thiêng liêng đã khởi đầu
Trời mơ trong cảnh thực huyền mơ!
Trăng sao đắm đuối trong sương nhạt
Như đón từ xa một ý thơ.

Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,
Để nghe dưới dáy nước hò reo,
Để nghe tơ liễu rung trong gió,
Và để xem người giải nghĩa yêu.

Hành thông lấp loáng đứng trong im
Cành lá in như đã lặng chìm.
Hư thực làm sao phân biệt được!
Sông Ngân hà nổi giữa màn đêm.

Cả trời say nhuộm một màu trăng,
Và cả lòng tôi chẳng nói rằng.
Không một tiếng gì nghe động chạm,
Dẫu là tiếng vỡ của sao băng…

NƯỚC MÂY

Nắng nhạt, rừng tùng lách tiếng ca
Bên đèo em ngắm chân trời xa
Dưới đèo bóng mát lan bờ ruộng
Em cởi niềm ra, trải ý ra

Hơi thở êm nồng trộn với hương
Với làn gió nhẹ với tình thương
Bao la như cảnh trong mơ ước
Tôi chỉ yêu em ở dọc đường

Vì chưng tâm trí chỉ băn khoăn
Đến sắc yêu kiều của mỹ nhân
Ở chỗ sông hồ hay quyến luyến
Ở nơi tình tự của hoa trăng

Vì chứng u uẩn của lòng tôi
Chỉ biết khơi ra tản giữa trời
Vào lúc nắng chiều thôi rỡn lá
Vào hồi suối lặng gió chơi vơi

Vì chưng ý nghĩa của tình yêu
Chỉ giải ra khi nhạt bóng chiều
Và chỉ phô trương màu nghệ thuật
Trên làn sóng áo lúc đìu hiu

Vì chưng tất cả vẻ ngây thơ
Quyến rũ mê hồn của gái tơ
Chỉ lộ nên tình trong sạch được
Là nhờ đứng lặng cảnh trong mơ

Tôi chỉ yêu em như thế này
Luôn bây giờ với mãi sau đây
Lòng tôi áy náy trong khi gió
Rủ rỉ bên tai chuyện nước mây…

TỐI TÂN HÔN

(Tặng Mộng Cầm)

Là sợi đường tơ dịu quá trăng
Là bao nhiêu ngọc cũng chưa bằng
Cả và thế giới như không có
Một vẻ yêu là một vẻ tân.

Đã có khi nào cô ước mơ
Rồi đây khai mạc cuộc đời thơ
Bằng đêm hôm ấy êm như rót
Lời mật vào tai ngọt sửng sờ.

Nhưng cái gì thơm đã tới kề
Tôi e tình tứ bớt say mê
Không còn ý nhị ban đầu nữa
Sẽ chán chường và sẽ chán chê.

Cho nên tôi tưởng tối tân hôn
Chưa tới còn xa để được buồn
Để sống trong niềm thương nhớ đã
Để còn mượng tượng đến giai nhân.

BẮT CHƯỚC

Để cho hoa gió thì thào
Để cho mây nước nôn nao
Quên câu thương nhớ rồi sao
Em ơi thế nghĩa là sao

Khi hương thơm kề lỗ miệng
Khi tình mới chạm vào nhau
Em ơi thế nghĩa là sao
Trăng đang nằm trên sóng cỏ

Cỏ đùa trăng đến bên ao
Trăng lại đẫm mình xuống nước
Trăng nước đều lặng nhìn nhau…
Đôi ta bắt chước thì sao ?

HUYỀN ẢO

(Tặng Xuân Diệu để ghi lấy một đêm trăng gặp gỡ ở đất Tràng An)

Mới lớn lên trăng đã thẹn thò
Thơm như tình ái của ni cô
Gió say lướt mướt trong màu sáng
Hoa với tôi đều cảm động sơ

Đang khi màu nhiệm phủ ban đêm
Có thứ gì rơi giữa khoảng im
Rơi tự thượng tầng không khí xuống
Tiếng vang nhè nhẹ dội vào tim.

Tôi với hồn hoa vẫn nín thinh
Ngấm ngầm trao đổi những ân tình
Để thêm ấm áp nguồn tơ tưởng
Để bóng trời khuya bớt giật mình.

Từ đầu canh một đến canh tư
Tôi thấy trăng mơ biến hoá như
Hương khói ở đâu ngoài xứ mộng
Cứ là mỗi phút mỗi nên thơ

Ánh trăng mỏng quá không che nổi
Những vẻ xanh xao của mặt hồ
Những nét buồn buồn tơ liễu rủ
Những lời năn nỉ của hư vô.

Không gian dầy đặc toàn trăng cả
Tôi cũng trăng mà nàng cũng trăng
Mỗi ảnh mỗi hình thêm phiếu diễu
Nàng xa xôi quá nói nghe chăng ?

CHUỖI CƯỜI

Lá đổ rào rào,
Trăng vàng xôn xao
Chuỗi cười ha hả,
Trên cánh đồi cao

Gió thổi vi vu,
Thành quách hoang vu
Chủ nhân đi vắng.
Tiếng gươm rừng thu

Hứng lấy sao băng!
Hứng lấy sao băng!
Ơi chàng võ sĩ
Máu đào đường băng

Lá đổ rào rào,
Trăng vàng xôn xao
Chuỗi cười ha hả,
Trên cánh đồi cao

Khói bỏ tầng không
Lửa dậy trong lòng
Ô hay tráng sĩ
Dừng mãi bên sông

Lời ca Chiêm nữ
Tản với sương lam
Lời ca thống thiết
Khóc chinh phu Chàm

Lá đổ rào rào
Trăng vàng xôn xao
Chuỗi cười ha hả
Trên cánh đồi cao

Màu sắc thắm kêu
Niềm ý như reo
Anh hùng thiên hạ
Hiểu gì chữ “yêu” ?

Hứng lấy sao băng!
Hứng lấy sao băng!
Ơi cô sơn nữ,
Hết gì ánh trăng ?

Lá đổ rào rào
Trăng vàng xôn xao
Chuỗi cười ha hả,
Trên cánh đồi cao…

MƠ HOA

Khói trầm lan nhẹ ngấm không gian
Giây phút buồn lây đến mộng vàng
Xiêm áo hôm nay tề chỉnh quá
Dám ôm hồn cúc ở trong sương

Hãy tưới lên hoa giọt lệ nồng,
Đếm từng cánh một mấy lần thương
Hãy chôn những mảnh xuân tàn tạ,
Và hãy chôn sâu tận đáy lòng.

Bóng người thục nữ ẩn trong mơ
Trong lá, trong hoa khói bụi mờ
Xin chớ làm thinh mà biểu lộ
Những tình ý lạ, những lời thơ.

Hãy quỳ nán lại: tiếng sao rơi
Khua ánh trăng xanh động khí trời
Gió thở hay là hoa thở nhỉ ?
Ô hay người ngọc biến ra hơi

MÙA XUÂN CHÍN

Trong làn nắng ửng: khói mơ tan,
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
Trên giàn thiên lý bóng xuân sang.

Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời.
Bao cô thôn nữ hát trên đồi.
– Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi.

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,
Hổn hển như lời của nước mây,
Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra ý vị và thơ ngây.

Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,
Cảnh trí bâng khuâng sực nhớ làng:
“- Chị ấy, năm nay còn gánh thóc,
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang…”

SÁNG TRĂNG

Vui thay cảnh sáng trăng
Ái tình bắt đầu căng
Hoa thơm thì nín lặng
Hương thơm thì bay lay
Em tôi thì hổn hển
Áo xiêm lấm tấm vàng
Em tôi đã hiểu chưa
Đó là khúc tình ca
Nâng theo hơi thở nhẹ
Ở trên làn dây tơ
Của lòng em rộn rã
Khi mới học đòi mơ
Đêm nay trăng đúng tuổi
Năm nay em dậy thì
Làm sao không quyến luyến
Hoa gió đã tình si
Em tôi còn ngẫm nghĩ
Chưa thấy nói năng chi…

THAO THỨC

(Ý thơ của Mai Đình, lời Hàn Mặc Tử)

Lạnh quá ánh trăng không sáng mấy
Cho nên muôn dặm ở ngoài kia
Em đang mong mỏi, em đang nhớ
Bứt rứt lòng em muốn trở về.

Như xa xôi quá biết làm sao ?
Lấy trí tương tư đo được nào ?
Em mới vùng vằng em thở dốc
Tình thương trong dạ cứ xôn xao

Thôi em chán quá, em buồn quá
Anh của em giờ cười với ai ?
Nói những gì đâu tức tối dạ!
Em hồ nghi mãi, giận không thôi.

Lạnh quá ánh trăng không sáng mấy
Cho nên chăn chiếu vẫn so le
Nếu hay thương nhớ là thương nhớ
Em dại gì đâu. Ngủ thiếp đi.

THỜI GIAN

Còn đâu tráng lệ những thời xanh
Mùi vị thơm tho một ái tình
Đố kiếm cho ra trong lớp bụi
Ít nhiều hơi hám của kiên trinh.

Đừng tưởng ngàn xưa còn phảng phất
Nơi làn gió nhẹ lúc ban đêm
Hồn xưa từ ấy không về nữa
Ở cõi hư vô dấu đã chìm.

Chỉ có trăng sao là bất diệt
Cái gì khác nữa thảy đi qua
Tây Thi nàng hỡi bao nhiêu tuổi
Vẻ đẹp mê tơi vẫn nõn nà.

Tôi lạy muôn vì tinh tú nhé
Xin đừng luân chuyển để thời gian
Chậm đi cho kẻ tôi yêu dấu
Vẫn giữ màu tươi một mỹ nhân.

ĐÔI TA

Mà anh hay em trong tim đều rạn
Đều chôn sâu hình ảnh một người mơ
Bây giờ đây quấn quít hiện bây giờ
Chỉ biết có đôi ta là đang sống

Đang cho nhau ngọt ngào và đang mộng
Cố làm lơ không biết đến thời gian
Đến bông hoa tàn tạ với trăng ngàn
Đến những tình duyên xung quanh thất vọng
– Nhiều hành tinh tan vì đã lỏng
Ôi muôn năm! Giấc mộng đã đời chưa ?

Lúc ấy sóng triều rên rỉ chưa bưa
Cứ nhắm mắt, cứ yêu nhau như chết
Cứ sảng sốt, tê mê và rũ liệt
Đừng nghe chi âm hưởng địa cầu đang
Vỡ toang ra từng mảnh, cả không gian
Cả thời gian, từ tạo thiên lập địa
Đều trộn trạo, điều hoà và xí xoá
Thành hư không như tình ái đôi ta.

HẾT PHẦN 1 HƯƠNG THƠM

Phần 2 : MẬT ĐẮNG

NHỮNG GIỌT LỆ

Trời hỡi, bao giờ tôi chết đi ?
Bao giờ tôi hết được yêu vì,
Bao giờ mặt nhật tan thành máu
Và khối lòng tôi cứng tựa si?

Họ đã xa rồi khôn níu lại,
Lòng thương chưa đã, mến chưa bưa…
Người đi, một nửa hồn tôi mất,
Một nửa hồn tôi bỗng dại khờ.

Tôi vẫn còn đây hay ở đâu ?
Ai đem tôi bỏ dưới trời sâu ?
Sao bông phượng nở trong màu huyết,
Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu ?

DẤU TÍCH

Trăng dầu sáng còn thua đôi mắt ngọc,
Trời tuy xa lòng thiếu nữ xa hơn
Ái ân là hơi thở của van lơn
Và thú thiệt cũng chưa thích bằng khóc

Vườn chói lọi thì tình yêu phải ngợp.
Tiết trinh còn, em phúc hậu hơn thơ
Hoa nín lặng là hoa giả đò mơ,
Tôi nín lặng là âu tôi mắc cỡ

Khi xa cách không gì bằng thương nhớ.
Mua ngàn vàng là nhất định không nghe.
Ngủ một mình là chăn chiếu phải so le
Khóc một chắc có ai vô mà biết!

Lòng thi sĩ chứa đầy trang vĩnh biệt,
Mộng có thành là mộng ở đầu hôm
Hương không ngọt, xuân sớm lẽ nào thơm
Mật không đắng ân tình không thú vị

Khôgn rên siết là thơ vô nghĩa lý
Em có chồng mà đành đoạn chia đôi
Xưa thứ gì dính dáng ở đầu môi
Nay trả lại để tôi làm dấu tích.

GHEN

Ta ném mình đi theo gió trăng
Lòng ta tản khắp bốn phương trời
Cửu trùng là chốn xa xôi lạ
Chim én làm sao bay đến nơi ?

Chiếc tàu chở cả một đêm trăng
Muôn ánh sao ngời chói thẳng băng
Muôn sợi hương trầm bay bối rối
Muôn vàn thần thánh sống cao sang.

Giây phút ôi chao! Nguồn cực lạc.
Tình tôi ghen hết thú vô biên
Ai cho châu báu cho thinh sắc
Miệng lưỡi khô khan, hết cả thèm.

CUỐI THU

Lụa trời ai dệt với ai căng,
Ai thả chim bay đến Quảng Hàn,
Và ai gánh máu đi trên tuyết,
Mảnh áo da cừu ngắm nở nang.

Mây vẽ hằng hà sa số lệ,
Là nguồn ly biệt giữa cô đơn.
Sao không tô điểm nên sương khói,
Trong cõi lòng tôi buổi chập chờn.

Đây bãi cô liêu lạnh hững hờ,
Với buồn phơn phớt, vắng trơ vơ.
Cây gì mảnh khảnh run cầm cập,
Điềm báo thu vàng gầy xác xơ.

Thu héo nấc thành những tiếng khô.
Một vì sao lạ mọc phương mô ?
Người thơ chưa thấy ra đời nhỉ ?
Trinh bạch ai chôn tận đáy mồ ?

ĐÀN NGỌC

Điệu Hàm Chương mai hoa còn rớt ngọc,
Xiêm nghê nàng ven vén để hương lay,
Nốc đi cho làn phấn điểm màu say,
Cho rung động toàn thân người rớm khóc.

Rồi muôn xuân đã nư chiều thổn thức,
Đều run lên như thể tấm hồn mơ.
Ai gieo chi thương tiếc giữa đường tơ,
Cho lỡ dở vang lên từng tiếng nấc!

Nguồn sáng láng lờ đi trong sự thật,
Trong ảo huyền và trong cả mê ly.
Ai nỡ nào cắt nghĩa tới hàng mi:
Là ứ lại, là trào ra nước mắt.

Bằng trăm tiếng vẽ ra trăm màu sắc,
Với đôi tay này trút hết đê mê.
Dạ lan hương bừng nở cánh e dè,
Trong khúc nhạc rên đều hơi gió rớt.

Đàn ngọc đã rít lên chiêu lả lướt,
Tôi kêu kêu van khóc lạy nàng thôi!
Hãy uốn đi cốc rượu ngấm đầy hơi,
Chan chứa vị nồng say đêm hợp cẩn.

Nàng! Lạy nàng! Hãy nghe tôi cầu khẩn:
Hãy khoan tay cầm lại trí tương tư,
Đang chờn vờn trong nguồn sáng ngất ngư,
Đang lướt mướt ở trong màu hoa lệ.

Trên cung bực hãm mau niềm ngọc kể,
Với lòng ngưng hết cả thanh âm,
Cho lửng lơ chới với điệu phong cầm,
Cho tôi bớt bồi hồi trong một phút.

LƯU LUYẾN

Chửa gặp nhau mà đã biệt ly
Hồn anh theo dõi bóng em đi
Hồn anh sẽ nhập trong luồng gió
Lưu luyến bên em chẳng nói gì.

Thơ em cũng giống lòng em vậy
Là nghĩa thơm tho như ánh trăng
Mềm mại như lời tơ liễu rủ
Âm thầm trong ánh gió băn khoăn.

Anh đã ngâm và đã thuộc làu
Cả ngàn rung động bởi thương đau
Bởi vì mê mẩn, vì khoan khoái
Anh cắn lời thơ để máu trào

Lời thơ ngậm cứng không rền rĩ
Mà máu tim anh vọt láng lai
Thơ ở trong lòng reo chẳng ngớt
Tiếng vang tha thiết dội khắp nơi.

Em đã nghe qua em đã hay
Tình anh sao phải trúng mê say
Anh điên anh nói như người dại
Van lạy không gian xoá những ngày.

Những ngày đau khổ nhuộm buồn thiu
Những ngày mây lam cuốn dập dìu
Những mảnh nhạc vàng rơi lả tả
Những niềm run rẩy của đêm yêu

Anh đứng cách xa hàng thế giới
Lặng nhìn trong mộng miệng em cười
Em cười anh cũng cười theo nữa
Để nhắn hồn em đã tới nơi.

HÃY NHẬP HỒN EM

Đừng nhắc nhở tên anh ngoài lỗ miệng
Vì gió hương nghe được rỉ thầm hoa
– Lộ mất rồi tâm sự của đôi ta
Chưa hề dặn ngày mai rồi tiễn biệt
Chưa khi nào đọc đến chữ chia ly.

Bỗng đêm nay trước cửa bóng trăng quì
Sấp mặt xuống uốn mình theo dáng liễu
Lời nguyền gẫm xanh như màu huyền diệu
Não nề lòng viễn khách giữa cơn mơ
Trời từ bi cảm động ứa sương mờ
Sai gió lại lay hồn trong kẽ lá
Trăng choáng váng với hoa tàn cùng ngã
Anh đoán chừng cơn ấy em ngất đi
Khổ lòng chưa, em hỡi! Mộng tình si
Cuồng dại quá, khiến nước mây sường sượng
Nhưng qua rồi những phút giây tơ tưởng
Anh nhìn trăng lỏn lẻn đậu cành cao
Phải giờ này đang lúc em chiêm bao
Chính giờ này anh đang yêu em thiệt
– Em hãy nhập hồn em trong bóng nguyệt

THƯƠNG

Cả trí lự, hàng thơ và gấm vóc
Và hồng nhan kiêu ngạo bãi hồn điên
Sao lòng bay không đến cõi hờn ghen
Cho thấm thía đủ mùi xuân trai trẻ ?

Nơi cô tịch, thiếu gì trăng gắm ghé
Nơi chiêm bao còn đọng phấn yên chi
Và trong đây những nét yêu vì
Có đủ ánh ngọc vàng tân thế giới

Tôi ao ước với thanh âm vời vợi
Với cả mùi băng phiến chị đồng chinh
Với gì đâu trang trọng vẻ xinh xinh
Như một nửa niềm riêng vừa mới ngõ

Cho tôi hết! Lời thơ tôi nức nở
Và rung rinh xao xuyến cả đêm nay
Ngòi bút tôi rền rĩ mực cuồng say
Cho đến cả bàn tay đương lảo đảo

Tôi thương quá, thương những nguồn ảo não
Gió thì rét mướt lá thì run run
Những viền môi phai lạt hết màu son
Những tiếng nói nghẹn ngào trong nước mắt

Biết tìm đâu ra muôn vàn thanh sắc
Những tên hoa đằm thắm phổ quần phương
Cho tôi tìm lại nghĩa của mến thương:
Là nói tớt hay nghĩa là khóc ngất….

SẦU VẠN CỔ

Lòng ta sầu thảm hơn mùa lạnh,
Hơn hết u buồn của nước mây,
Của những tình duyên thương lỡ dở,
Của lời rên siết gió heo may.

Cho ta nhận lấy không đềm đáp,
Ơn trọng thiên liêng xuống bởi trời,
Bằng tiếng kêu gài say chếnh choáng,
Bằng tim, bằng phổi nóng như sôi.

Và sóng buồn dâng ngập cả hồn,
Lan tràn đến bến mộng tân hôn.
Khóe cười nức nở nơi đầu miệng,
Là nghĩa, trời ơi, nghĩa héo hon.

EM ĐAU

(Lời gái giang hồ)

Rửa sạch phấn son tình chửa sạch
Nhọc nhằn thân xác đã bao lâu
Hôm nay mưa gió người em mệt
Nhớ lại ngày xưa, cảm mối sầu

Anh ơi! Em vốn khác đa cảm
Đã trót yêu thương hết mọi người
Ân ái đêm qua lưu lại vết
Tơi bời: xiêm áo ngấn pha phôi

Buồng em vắng vẻ một mình em
Gió lạnh người quen biếng lại tìm
Cô độc đời em cô độc mãi
Đố hề em thốt tiếng gì thêm

Nhưng em vui lắm vui nức nở
Đôi khoé mắt tình lệ sướng rơi
Vì có biết bao chàng trẻ tuổi
Mê em, chiều luỵ đến điều thôi

Anh nhỉ! Cho em được tự hào
Sắc em lộng lẫy đẹp thanh cao
Mình em uyển chuyển như thơ mộng
Trễ nải làm anh đã ước ao

Nay mùa đông tới người em mệt
Đã nổi cơn ho tự sáng ngày
Em hỏi lương y người chẳng đáp
Bệnh em chỉ có mình em hay

Anh nhỉ, xin đừng nói xấu em
Cực lòng em lắm! Buổi sương đêm
Lắng nghe hoa lá bay tàn tạ
Chạm ánh trăng suông ngã trước thềm

Những bài thơ đẹp của anh đâu ?
Anh rải tung ra trước mái lầu
Để gió để mây lần lượt cuốn
Ném vào cửa sổ lúc canh thâu

Em đang than khóc người trong mộng
Một trộ mưa hoa trút cánh lờ (*)
Em kéo chăn ra ngồi lại nhặt
Phút giây hoa biến: lộ bài thơ

Khêu cao ngọn nến rồi em cố
Thu hết sức tàn chuốc giọng ngâm
Đáp lại lòng ai thương hại khách
Giang hồ điêu đứng trong bao năm

TRƯỜNG TƯƠNG TƯ

Hiểu gì không ý nghĩa của trời thơ ?
Của hương hoa trong trăng lờn lợt bảy (*)
Của lời câm muôn vì sao áy náy
Hiểu gì không em hỡi! Hiểu gì không ?
Anh ngâm nga để mở rộng cửa lòng
Cho trăng xuân tràn trề say chới với
Cho nắng hường vấn vương muôn ngàn sợi
– Cho em buồn trời đất ứa sương khuya
Để em buồn, để em nghiệm cho ra
Cái gì kết lại mới thành tinh tú ?
Và uyên ương bởi đâu không đoàn tụ ?
Và tình yêu sao lại dở dang chi ?
Và vì đâu gió gọi giật lời đi ?
– Lời đi qua một chiều trong kẽ lá
Một mùi thơm mới nửa lừng sa ngã
Anh mến rồi ý vị của làn mơ ?

Lệ Kiều ơi! Em còn giữ ý thơ
Trong đôi mắt mùa thu trong leo lẻo
Ở xa xôi lặng nhìn anh khô héo
Bên kia trời, hãy chụp cả lòng anh
Hãy van lơn ở dưới chân Bàn thành
Cho yêu ma muôn năm vùng trở dậy
Náo không gian cho lửa lòng bừng cháy
Và để cho kinh động đến người tiên
Đang say sưa ở thế giới hão huyền
Đang trững giỡn ở bên sông Ngân biếc…

Anh rõ trước: sẽ có ngày cách biệt
Ngó như gần song vẫn thiệt xa khơi!
Lau mắt đi đừng cho lệ đầy vơi
Hãy mường tượng một người thơ đang sống
Trong im lìm lẻ loi trong dãy động
– Cũng hình như em hỡi, động Huyền Không
Mà đêm nghe tiếng khóc ở đáy lòng
Ở trong phổi, trong tim, trong hồn nữa…
Em cố nghĩ ra một chiều vàng úa
Lá trên cành héo hắt, gió ngừng ru:
“Một mối tình nức nở giữa âm u
“Một hồn đau rã lần theo hương khói
“Một bài thơ cháy tan trong nắng rọi
“Một lời run hoi hóp giữa không trung
“Cả niềm yêu ý nhớ cả một vùng
“Hoá thành vũng máu đào trong ác lặng.”

Đấy là: tất cả người anh tiêu tán
Cùng Trăng Sao bàng bạc xứ say mơ
Cùng tình em tha thiết những văn thơ
Ràng rịt mãi cho đến ngày tận thế

(*) bảy: tiếng Huế có nghĩa là bay đi nhẹ nhàng.

ĐÁNH LỪA

Nói trăng rằm là nói cuộc đoàn viên
Nói trăng khuyết là nói hồi ly biệt
Không thấy mộng là tình chưa thống thiết
Vắng hương hồn e gió bớt say sưa

Giọng hôm nay còn luyến giọng hôm xưa
Son phấn cũ thơm bằng son phấn mới
Càng tuyệt vọng lại càng như mong mỏi
Càng xa nhau càng thấy được gần nhau

Ai có dè hoa gió cũng thương đau
Mở rộng cửa bốn phương trời ảo não
Viết bằng chữ là thơ không kín đáo
Giơ tay thề mà ai chứng lòng cho ?

Tôi thương em không cần phải so đo
Vì trinh tiết há bằng hương vạn đại ?
Không dò xét mặc cho lòng giả dối
Tôi cười thầm tình ái dại vô song….

TRÚT LINH HỒN

Máu đã khô rồi, thơ cũng khô
Tình ta chết yểu tự bao giờ
Từ nay trong gió – trong mưa gió
Lời thảm thương rền khắp nẻo mơ

Ta còn trìu mến biết bao người
Vẻ đẹp xa hoa của một thời
Đầy lệ, đầy thương, đầy tuyệt vọng
Ôi! Giờ hấp hối sắp chia phôi.

Ta trút linh hồn giữa lúc đây
Gió sầu vô hạn nuối trong cây
– Còn em sao chẳng hay gì cả ?
Xin để tang anh đến vạn ngày.



HẾT PHẦN 2 MẬT ĐẮNG

Phần 3: Máu cuồng & Hồn điên

SAY TRĂNG

Ta khạc hồn ra ngoài cửa miệng
Cho bay lên hí hửng với ngàn khơi
Ở trên kia, có một người
Ngồi bên sông Ngân giặt lụa chơi
Nước hoá thành trăng, trăng ra nước
Lụa là ướt đẫm cả trăng thơm
Người trăng ăn vận toàn trăng cả
Gò má riêng thôi lại đỏ hườm
Ta hẵng đưa tay choàng trăng đã
Mơ trăng ta lượm tơ trăng rơi
Trăng vướng lên cành lên mái tóc cô ơi,
Hãy đứng yên tôi gỡ cho rồi cô đi
Thong thả cô đi
Trăng tan ra bọt lấy gì tôi thương
Tối nay trăng ở khắp phương
Thảy đều nao nức khóc nường vu qui
Say! Say lảo đảo cả trời thơ
Gió rít tầng cao trăng ngả ngửa
Vỡ tan thành vũng đọng vàng khô
Ta nằm trong vũng trăng.

NGỦ VỚI TRĂNG

Ta không nhấp rượu
Mà lòng ta say
Vì lòng nao nức muốn
Ghì lấy đám mây bay
Té ra ta vốn làm thi sĩ
Khát khao trăng gió mà không hay
Ta đi bắt nắng ngừng, nắng reo, nắng cháy,
Trên sóng cành, sóng áo cô gì má đỏ hây hây
Ta rình nghe niềm ý bâng khuâng trong gió lảng
Với là hơi thở nồng nàn của tuổi thơ ngây
Gió nâng khúc hát lên cao vút
Vần thơ uốn éo lách rừng mây
Ta hiểu ta rồi, trong một phút
Lời tình chơi vơi giữa sương bay
Tiếng vàng rơi xuống giếng
Trăng vàng ôm bờ ao
Gió vàng đang xao xuyến
Áo vàng bởi chị chưa chồng đã mặc đi đêm
Theo tôi đến suối xa miền
Cõi thơ, cõi mộng, cõi niềm yêu đương
Mây trôi lơ lửng trên dòng nước
Đôi tay vốc uống quên lạnh lùng
Ngả nghiêng đồi cao bọc trăng ngủ
Đầy mình lốm đốm những hào quang.

RƯỢT TRĂNG

Ha ha! Ta đuổi theo trăng
Ta đuổi theo trăng
Trăng bay lả tả trên cành vàng
Tới đây là nơi tôi được gặp nàng
Rủ rê, rủ rê hai đứa tôi vào rừng hoang
Tôi lượm lá trắng làm chiếu trải
Chúng tôi kê đầu trên khối sao băng
Chúng tôi soi chuyện bằng hơi thở
Dần dần hao cỏ biến ra thơ
Chúng tôi lại là người của ước mơ
Không xác thịt chỉ là linh hồn đang mộng
Chao ôi! Chúng tôi rú lên vì kinh động
Vì trăng ghen, trăng ngã, trăng rụng xuống mình hai tôi.

Hoảng lên nhưng lại cả cười
Tôi toan níu áo nàng thời theo trăng
Hô hô! Ta đuổi theo trăng! Ta đuổi theo trăng!
Trăng! Trăng! Trăng! Trăng!
Thả nàng ra, thôi thả nàng ra
Hãy buông nàng xuống cho ta ẵm bồng

Đố trăng trăng chạy đàng trời
Tôi rú một tiếng trăng rơi tức thì ….


TRĂNG TỰ TỬ

Lòng giếng lạnh! Lòng giếng lạnh
Sao chẳng một ai hay
Nghe nói mùa thu náu ở chỗ này
Tất cả âm dương đều tụ họp
Và ta ưng mây ngừng lại ở nơi đây
Để nghe, à để nghe
Bao giờ bí mật đêm thời loạn
Bao giọng buồn thương gió đã thề
Bao lời ai oán của si mê
Mà trai gái tự tình bên miệng giếng
Miệng giếng há ra
Nuốt ực bao la
Nuốt vì sao rơi rụng
Loạn rồi! Loạn rồi, ôi giếng loạn
Ta hoảng hồn, hoảng vía, ta hoảng điên
Nhảy ùm xuống giếng vớt trăng lên

MỘT MIỆNG TRĂNG

Cả miệng ta trăng là trăng
Cả lòng ta vô số gái hồng nhan
Ta nhả ra đây một nàng
Cho mây lặng lờ, cho nước ngất ngây
Cho vì sao rụng xuống mái rừng say
Gió thổi rào rào như lá đổ
Suối gì trong trắng vẫn đồng trinh
Bóng ai theo dõi bóng mình
Bóng nàng yêu tinh
Nhịp cười như tiếng vỡ pha lê

Thưa tôi không dám say mê
Một mai tôi chết bên khe Ngọc Tuyền
Bây giờ tôi dại, tôi điên
Chấp tay tôi lạy cả miền không gian
Hẹn tôi tảng sáng đi tìm mộng
Mộng còn lưởng vưởng bến xa mơ
Tiếng gà gáy rung trăng đầu hạ
Tôi hoảng hồn lên, giận sững sờ.

CHƠI TRÊN TRĂNG

I
Tôi đi trong áng sương mờ
Tìm con trăng lạc ngoài bờ bến kia
Xứ yêu bát ngát tôi lìa
Dò xem ý tứ ban khuya tôi liều…

Tôi gò mây lại

Tôi kìm sao bay
Gió nào tràn ngập xứ này
Và tràn ngập cả những ngày xa xôi
Không trào nước mắt không thê thảm
Tôi doạ không gian rủa tới cùng
Tôi khát vô cùng
Tôi riết thời gian trong nắm tay
Tôi vò tiếc mến như vo lụa
Cất tiếng cười dòn xao động vùng mây
Tôi nhập hồn tôi trong khúc hát
Để nhờ không khí đấy trăng lên
Để nghe miếng nhạc nghê thường trổi
Để hớp tình anh của nguyệt cầu
Và để thoát ly ngoài thế giới
Để cười để trửng để yêu nhau
Lên chơi cung quế lần đầu
Ôi phép lạ…
Ôi nhiệm màu
Vườn tiên sáng láng như lòng người thương

II
Ta bay lên! Ta bay lên!
Gió tiễn đưa ta tới nguyệt thiềm
Ta ở trên cao nhìn trở xuống
Lâng lâng mây khói quyện trăng đêm

Ta gặp nàng Trăng ở suối Trăng
Nỗi lòng ta mở lẹ như phăng
Sáng trưng sáng cả vùng tiên động
Ta ngắm hồn ta dáng trẻ măng

Thơ ta vọt bắn thơm phưng phứt
Vô số màu tươi chảy lặng lờ
Lời đẹp thôi miên người đẹp lạ
Ta cười khanh khách điệu tơ mơ

Nàng Trăng! Hãy mớm xuống hồn ta
Sức nóng trong hơi của ngọc ngà
Sức khoẻ bay lan vườn ngự uyển
Nụ cười ta nở ngọt như hoa….

BIỂN HỒN TA

Máu tim ta tuôn ra làm bể cả
Mà sóng lòng rần rật như mây trôi
Sóng lòng ta tràn lan ngoài xứ lạ
Dâng cao lên, cao tột tới trên trời.

Ôi ta đã mửa ra từng búng huyết
Khi say sưa với lượn sóng triền miên
Khi nhận lấy trong thâm tâm cay nghiệt
Giọng Hờn đau trăm vạn nỗi niềm riêng.

Ta muốn níu hồn ai đương hiển hiện
Trong lòng và đang tắm máu sông ta
Ta muốn vớt ai ngoài sóng điện
Để nhìn xem sắc mặt với làn da.

Ôi ngông cuồng! Ôi rồ dại rồ dại!
Ta đi thuyền trên mặt nước lòng ta
Ôi ngông cuồng, ôi rồ dại, rồ dại
Ta cắm thuyền chính giữa vũng hồn ta.

VỚT HỒN

Mây chết đuối ở dòng sông vắng lặng
Trôi thây về xa tận cõi vô biên
Trong thuyền mơ bỗng nghe ai đằng hắng
Thôi phải rồi đích thị tiếng ma điên

Hồn ta rú trong đêm sâu ảo não
Tiếng lung lay xao xuyến cả ngàn sao
Và bóng trăng trong âm thanh lảo đảo
Rã lần như hương khói giấc chiêm bao

Ta muốn hớp một hơi cho đã ngán
Khúc ly tao chìm nổi giữa lòng trăng
Ta cảm thấy hồn ta bay tản mạn
Nhập vào trong tia sáng của sao băng

Hồn ta hoá làm tơ trăng ẻo lả
Để rung rinh lời nói của uyên ương
Để một khi trên xiêm đào vướng ngã
Để rình nghe hơi thở của tình nương

Và rượt theo đêm nay bao lượn sáng
Nhát ma le cho khiếp vía nàng ơi
Hãy theo ta ! Hãy theo ta chầm chậm
Xuống bờ sông mà vớt mảnh hồn trôi

ƯỚC AO

Đo từ ngọn cỏ tới cung trăng
Những sợi hào quang vân thước vàng
Bắt! Bắt! Thơ bay trong gió loạn
Để xem tình tứ nặng bao cân

Ở đây vô số là xuân mộng.
Tới tấp lòng tôi lượn sóng trời
Ai nỡ dang tay mà vớt lấy
Mùi hương trong nếp áo xiêm rơi

Tôi tìm ánh nắng vạn đời vương
Vì cuốn sách xưa lúc lạ thường
Tờ giấy mong manh tình đã nhạt,
Tôi làm sao níu được niềm thương ?

Ở đâu có những lá tinh hoa,
Phước lộc vô biên đến mọi nhà
Ở đâu có những lương tâm quí,
Tiếng thơm lừng thấu đến tai vua

Tôi ước ao là tôi ước ao,
Tình tôi vô lượng sẽ dâng cao
Như bông trăng nở, bông trăng nở,
Những cánh bông thơ trắng ngạt ngào.

HỒN LÀ AI

Hồn là ai là ai? Tôi không biết
Hồn theo tôi như muốn cợt chơi tôi
Môi đầy hương tôi không dám ngậm cười
Hồn vội mớm cho tôi bao ánh sáng
Tôi chết giả và no nê vô vạn
Cười như điên, sặc sụa cả mùi trăng
Áo tôi là một thứ ngợp hơn vàng
Hồn đã cấu, đã cào, nhai ngấu nghiến
Thịt da tôi sương sần và tê điếng
Tôi đau vì rùng rợn đến vô biên
Tôi dìm hồn xuống một vũng trăng em
Cho trăng ngập trăng dồn lên tới ngực
Hai chúng tôi lặng yên trong thổn thức
Rồi bay lên cho tới một hành tinh
Cùng ngả nghiên lăn lộn giữa muôn hình
Để gào thét một hơi cho rởn ốc
Cả thiên đường trần gian và địa ngục

Hồn là ai? Là ai? Tôi không hay
Dẫn hồn đi ròng rã một đêm nay
Hồn mê mệt lả mà tôi thì chết giấc.

RƯỚM MÁU

Ta muốn hồn trào ra đầu ngọn bút
Mỗi lời thơ đều dính não cân ta
Bao nét chữ quay cuồng như máu vọt
Như mê man chết điếng cả làn da.

Cứ để ta ngất ngư trong vũng huyết
Trải niềm đau trên mảnh giấy mong manh,
Đừng nắm lại nguồn thơ ta đang siết
Cả lòng ta trong mớ chữ rung rinh.

Ta đã ngậm hương trăng đầy lỗ miệng
Cho ngây người mê dại đến tâm can
Thét chòm sao hoảng rơi vào đáy giếng
Mà muôn năm rướm máu trong không gian.

CÔ GÁI ĐỒNG TRINH

Ôi cho ghê quá, ôi ghê quá
Cảm thấy hồn tôi ớn lạnh rồi

Đêm qua trăng vướng trong cành trúc
Cô láng giềng bên chết thiệt rồi
Trinh tiết vẫn còn nguyên vẹn mới
Chưa hề âu yếm ở đầu môi.

Xác cô thơm quá thơm hơn ngọc
Cả một mùa xuân đã hiện hình
Thinh sắc cơ hồ lưu luyến mãi
Chết rồi – xiêm áo trắng như tinh.

Có tôi đây hồn phách tôi đây
Tôi nhập vào trong xác thịt này
Cốt để dò xem tình ý lạ
Trong lòng bí mật ả thơ ngây

Biết rồi, biết rồi! Thôi biết cả
Té ra Nàng sắp sửa yêu ta
Bao nhiêu mơ ước trong tim ấy
Như chưa xuân về thổ lộ ra.

NGƯỜI NGỌC

Ta để chữ Ngọc lên tàu lá
Sương ở cung thềm giỏ chẳng thôi
Tình ta khuấy mãi không thành khối
Nư giận đôi phen cắn phải môi

Cho ta hết cả: hương và sắc.
Của những bông hoa thắm lạ kỳ
Ta sẽ hộc ra từng búng huyết
Nhuộm đầy phong vị lúc mê ly

A ha! Ta vốn người trong mộng
Hư thực như là một ý thơ
Ta đi góp nhặt từng tia sáng
Và kết duyên tình để ước mơ.

Hôm nay trăng sáng là trăng sáng,
Không biết thiêng liêng ở cõi nào.
Cô nường gái đẹp đương nằm chết,
Trên cánh tay mình, hãy xiết bao.

CÔ LIÊU

Gió lùa ánh sáng vô trong bãi
Trăng ngậm đầy sông, chảy láng lai
Buồm trắng phất phơ như cuốnglá
Lòng tôi bát ngát rộng bằng hai.

Tôi ngồi dưới bến đợi nường Mơ,
Tiếng rú ban đêm rạn bóng mờ,
Tiếng rú hồn tôi xô vỡ sóng,
Rung tầng không khí bạt vi lô.

Ai đi lẳng lặng trên làn nước,
Với lại ai ngồi khít cạnh tôi ?
Mà sao ngậm kín thơ đầy miệng
Không nói không rằng nín cả hơi ?

Chao ôi! Ghê quá trong tư tưởng,
Một vũng cô liêu cũ vạn đời!
Chao ôi ghê quá! Chao ghê quá!
Cảm thấy hồn tôi ớn lạnh rồi!

SAY MÁU NGÀ

Lòng ta là một bài thơ mãnh liệt
Văng tung lên trên thế giới mông lung
Nức lời ra réo bao niềm bi thiết
Làm buồn lây lây đến cõi vô cùng

Ta đứng giữa không không kiêu ngạo
Há mồm ra hứng giọt mật trăng rơi
Rồi ngậm lấy hơi ngà trong tiếng sáo
Cho lưu thông khí huyết khắp thân người

Ta sầu lắm, một thứ sầu vô cớ
Cất cao lời gọi giật tiếng ma kêu
Đương xáng mạnh vào trong sườn núi lở
Làm giật mình mây nước cõi phiêu diêu

SÁNG LÁNG

Sông Ngân đã im lìm không tiếng sóng,
Mà lòng anh rào rạt mãi không thôi!
Ở tầng cao khúc Nghê Thường đồng vọng!
Nghe gì đâu, em hỡi! Ráng mây trôi.

Anh đã thoát hồn anh ngoài xác thịt,
Để chập chờn trong ánh sáng mông lung,
Để tìm em đưa hai tay ràng rịt
Mảnh tỉnh thiêng ngả ngớn giữa không trung.

Anh đã gặp hồn em đương chới với,
Bến Mê Hà trên giải nước mênh mang.
Anh đã đón tình em vay phất phới,
Như hương trăng đằm thắm cõi không gian.

Chúng ta biến, em ơi, làm thanh khí.
Cho tan ra hoà hợp với tim anh
Của trời đất, của muôn vàn ý nhị,
Và tình ta sáng láng như trăng thanh.

HỒN LÌA KHỎI XÁC

Há miệng cho hồn văng lên muôn trượng,
Chơi vơi trong khi hậu từng mây
Ánh sáng lại sẽ tan vào hư lãng,
Trời linh thiêng, cao cả gợi nồng say…

Vì không giới, nơi trầm hương vắng lặng,
Nên hồn bay vùn vụt tới trăng sao,
Sóng gió nổi rùng rùng như địa chấn,
Và muôn vàn thần phác ngả lao đao.

Cả hơi hám muôn xưa ám ảnh,
Hồn trơ vơ không biết lạc vào đâu ?
Và sướng phải muôn vàn tinh khí lạnh,
Hồn mê man bất tỉnh một hồi lâu.

Rồi sảng sốt bay tìm muôn tử khí,
Mà muôn sao xa cách cõi hoang sơ
Hồn cảm thấy bùi ngùi như rớm lệ,
Thôi hồn ơi, phiêu lạc đến bao giờ!

Hồn hãy thoát ly ra ngoài tâm tưởng
Là hồn đừng nghĩ ngợi đến hồn trong,
Cứ để mặc hồn bay ngoài lưởng vưởng,
Ngao du cùng khắp cõi trí mênh mông.

Xác hồn ta sẽ rút bao nguồn trăng loạn,
Ngấm vào trong cơ thể những hoa hương,
Và sẽ thở ra toàn hơi thở sáng,
Để trên cao, hồn khỏi lộn màu sương.

Rồi hồn nhắm tử thi hồn tan rã,
Bốc thành âm khí loãng nguyệt cầu xa
Hồn mất xác, hồn sẽ nghiêng ngả,
Và kêu rêu thảm thiết khắp bao la…

Ôi hồn thiêng liêng không hề chết đặng,
Làm sao hồn chẳng hiểu nghĩa vô biên.
Ngày tận thế là ngày tán loạn,
Xác của hồn, hồn của xác y nguyên.

Đêm nay ta khạc hồn ra khỏi miệng,
Để cho hồn đỡ bớt nỗi bi thương.
Nhưng khốn nỗi xác ta đành câm tiếng,
Hồn đi rồi, không nhập xác thê lương.

SIÊU THOÁT

Mới hay cõi siêu hình cao tột bực,
Giữa hư vô xây dựng bởi trăng sao.

Xa lắm rồi, xa lắm, hãi dường bao!…
Ai tới đó chẳng mê man thần trí,
Toà châu báu kết bằng hương kỳ dị
Của tình yêu rung động lớp hào quang.

Những cù lao trôi nổi xứ mênh mang,
Sẽ qui tụ, thâu về trong một mối,
Và tư tưởng không bao giờ chấp nối
Là vì sao ? Vì sợ kém thiêng liêng.
Trí vô cùng lan nghĩ rộng vô biên
Cắt nghĩa hết những anh hoà huyền bí.

Trời bát ngát không cần phô triết lý
Tợ ánh lai chấp choá những hàng châu
Ta hiểu chi ánh gió nhiệm mầu ?
Những hạt lệ của trích tiên đày đọa

A ha ha? Say sưa chê chán đã
Ta là ta hay không phải là ta ?
Có gì đau, cả thế giới cao xa,
Như cỗi rễ của trăm nguồn đạo hạnh

Hớp rượu mạnh, máu càng hăng sức mạnh
Ôi điên rồi! Khoái lạc đến ngất ngư
Thương là thương lòng mình giận chưa nư
Hồn vội thoát ra khỏi bờ trí tuệ.

NGOÀI VŨ TRỤ

Lụt Hồng Thuỷ trời không tái lại,
Khiến bồ cau bay bổng quá không gian.

– Ra không gian là vượt hẳn thượng tầng.
Tấp tới đến ở ngoài kia vũ trụ,
Nơi khí tượng bốc ngùn muôn tinh tú,
Nơi không cho hồn lai vãng quan chiêm.

Sách vô cùng, sáng láng cả mọi niềm,
Không u ám như cõi lòng ma quỉ.
Vì có Đấng Hằng Sống, Hằng Ngự Trị,
Nhạc thiêng liêng dồn khắp hư linh.

Ồ say sưa trên hết các tục tình,
Ồ thú lạ, những phút giây thanh thoát
Hương cho thơm ứ đầy hơi khoái lạc,
Máu cho cuồng run giật đến miên man.

Hồn hỡi hồn, lên nữa, quá thinh gian.
Tìm tới chốn chiêm bao ngoài sự thực.
Mộng là mộng tràn trề muôn vạn ức.
Tình thơm tho như ngấn lệ còn nguyên.

Ta ước ao đầu đội mũ triều thiên,
Và tắm gội ở trong nguồn ánh sáng.
Ca những điệu ngọc vàng ca sang sảng,
Lời vang xa truyền nhiễm đến vô song.

Bầu hạo nhiên lồng lộn một màu trong,
Không rung động bởi tơ huyền nao nức.
Hồn hỡi hồn, bay ra ngoài kia mức,
Nơi thiên sầu địa thảm giới Lâm Bồ

Say máu ngà, say nữa tới chừng mô
Cả vũ trụ ta theo ngày phán xét
Là khủng khiếp cả Trời Đất tiêu diệt.

KHÓI HƯƠNG TAN

Tối hôm nay muôn sao nhấp nhánh
Sông Mê Hà đưa đẩy sóng triền miên
Thuyền anh buông lửng lờ trong hiu quạnh
Tới chưa em, đã tới bến lòng em ?
Mộng uyên ương đang khi tim rào rạt
Thuyền anh neo đậu trước bến Hàn Giang
Nhưng uyên ương khi trăng sao bàng bạc
Biến mất rồi, anh thấy khói hương tan.

HẾT PHẦN 3 MÁU CUỒNG & HỒN ĐIÊN


Tiểu sử và thi ca cua nhà thơ Hàn Mặc Tử

Hàn Mặc Tử tên thật là Nguyễn Trọng Trí sinh ngày 22.9.1912 tại Lệ Mỹ, Đồng Hới. Thuở nhỏ ông học trung học ở Huế (1928-1930), làm viên chức sở đạc điền ở Quy Nhơn (1932-1933), vào Sài Gòn làm báo rồi lại trở về Quy Nhơn (1934-1935). Ông mắc bệnh phong từ năm 1937, phải vào nhà thương Quy Hoà tháng 9.1940, rồi mất ở đó vào ngày 11.11.1940.

Hàn Mặc Tử bắt đầu làm thơ rất sớm với thể thơ Đường luật và các bút danh Minh Duệ Thị, Phong Trần; nổi tiếng vì được cụ Phan Bội Châu hoạ thơ và đề cao. Từ năm 1935 ông đổi bút hiệu thành Lệ Thanh, rồi Hàn Mạc Tử, và cuối cùng Hàn Mặc Tử. Tác phẩm tiêu biểu gồm các tập thơ “Gái quê” (1936, tập thơ duy nhất được xuất bản khi tác giả còn sống), Đau Thương (hay Thơ Điên), Thượng Thanh Khí, Cẩm Châu Duyên, Chơi Giữa Mùa Trăng…

Hàn Mặc Tử đem đến cho Thơ Mới một phong cách độc đáo và sáng tạo: bên cạnh những tác phẩm bình dị, trong trẻo, chan chứa tình quê là các tác phẩm đầy những cảm hứng lạ lùng, huyền bí, thậm chí đến điên loạn, phản ảnh trực tiếp một tâm hồn yêu thơ, yêu đời chan chứa, nhưng lại quằn quại vì cơn bệnh đau đớn dày vò.

Thì liệu tay nào ghì giữ được dòng Hương, hoa bắp:

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay

Đâu? Thuyền ai một dạo đã đậu bến sông Trăng, bến Hàn Mặc Tử? Hay giờ chỉ còn là thuyền trăng hoài niệm. vậy mà nhà thơ vẫn đắm đuối hỏi:

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?

“Trăng Tử” đã vắng “thuyền ai” nên trăng tán sắc, tan rã trong giấc mơ của khổ thơ cuối:

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra

Than ôi! Người mơ xưa nay hoá thành “khách đường xa”, vâng chỉ là “khách đường xa”, xa tít tắp vô bờ, không với tới được nữa. Càng xa, “áo em” càng trắng. Trắng quá, xa xôi quá thành… xa lạ chăng?

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

“Ở đây” tức là ở trong hồn thơ vẫn thấp thoáng ẩn hiện sắc sắc không không, mờ mờ sương khói…Lòng ai đi mãi miết, “ai biết” lòng kia có còn đậm đà luyến nhớ mối duyên xanh? Giữa hai đại từ “ai” chì còn lại nẻo đường tình một chiều, thôi thúc nhà thơ về phương trời xa vô định…

Đường qua thôn Vỹ ra sao nhỉ? Đó là màu sắc mướt xanh khát vọng, chuyển sang nhạt vàng hoài vọng rồi trắng nhoà ảo vọng trong Hàn Mặc Tử? Thôn Vỹ là con đường yêu thương dẫn tới vườn thơ xanh, qua sông trăng vàng nhớ tới loãng tan màu áo sương khói mịt mùng…

Hàn Mặc Tử đã đi trên con đường tình một chiều mà không thể quay lại tìm duyên “cau”, “lá trúc” được nữa.

“Ai mua trăng tôi bán trăng cho”, Hàn Mặc Tử có thể bán trăng, bán hồn mình chứ “chẳng bán tình duyên” dẫu ai kia xuôi xa quên lãng… “Đây thôn Vỹ Dạ” lấp lánh hương màu ẩn dụ: có nắng lên, có trăng đợi, có sương khói… đã ám ảnh vào tâm trí của chàng thơ tài hoa bạc mệnh.

Dù sớm vội đi nhưng Hàn Mặc Tử cứ mãi yêu người, yêu đời với cả tấm lòng đắm say khát sống

ÂM THẦM

Từ gió xuân đi gió hạ về
Anh thường gởi gắm mối tình quê
Bên em, mỗi lúc trên đường cái
Hóng mát cho lòng được thoả thuê

Em có ngờ đâu trong những đêm
Trăng ngà giải bóng, mặt hồ êm,
Anh đi thơ thẩn như ngây dại
Hứng lấy hương nồng trong áo em…

Bên khóm thùy dương em thướt tha.
Bên này bờ liễu anh trông qua,
Say mơ vướng phải mùi hương ướp
Yêu cái môi hường chẳng nói ra…

Độ ấy xuân về em lớn lên,
Thấy anh em đã biết làm duyên.
Nhưng thời gian vẫn trôi đi mãi,
Yêu dấu lòng anh ôm hận riêng.

ĐỜI PHIÊU LÃNG

Gởi một gái làng quê tôi

Mây trắng ngang trời bay vẩn vơ
Đời anh lưu lạc tự bao giờ
Đi đi… đi mãi nơi vô định
Tìm cái phi thường cái ước mơ.

Ở chốn xa xôi em có hay
Nắng mưa đã trải biết bao ngày
Nụ cười ý vị như mai mỉa
Mỉa cái nhân tình lúc đổi thay.

Trên đời gió bụi, anh lang thang
Bụng đói như cào lạnh khớp răng
Không có nhà ai cho nghỉ bước
Vì anh là kẻ chẳng giàu sang

Ban đêm anh ngũ túp lều tranh
Chỗ tạm dừng chân khách bộ hành
Đến sáng hôm sau anh cất bước
Ra đi với cái mộng chưa thành.

BẼN LẼN

Trăng nằm sóng soài trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi
Hoa lá ngây tình không muốn động
Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi.

Trong khóm vi vu rào rạt mãi
Tiếng lòng ai nói? Sao im đi?
Ô kìa, bóng nguyệt trần truồng tắm
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe.

Vô tình để gió hôn lên má
Bẽn lẽn làm sao lúc nửa đêm
Em sợ lang quân em biết được
Nghi ngờ tới cái tiết trinh em.

DUYÊN MUỘN

Từ khi đôi má đỏ hây hây
Em tập thêu thùa, tập vá may
Chim sáo trước sân bay tới đậu
Em mừng sắp được lấy chồng đây.

Những lượt thu về, em thấy xuân
Trên đối má nõn lại phai dần
Và lòng em chẳng còn nao nức
Như lúc tả ưng lên đốt khói trầm.

Người nói duyên em đã muộn màng
Bởi vì nghèo khó chẳng xênh xang
Nhưng xuân em chín từ năm ngoái
Há hải vì em áo nối quàng.

EM LẤY CHỒNG

Ngày mai tôi bỏ làm thi sĩ
Em lấy chồng rồi hết ước mơ
Tôi sẽ đi tìm mỏm đá trắng
Ngồi lên để thả cái hồn thơ.

GÁI QUÊ

Xuân trẻ, xuân non, xuân lịch sự
Tôi đều nhận thấy trên môi em
Làn môi mong mỏng tươi như máu
Đã khiến môi tôi mấp máy thèm.

Từ lúc tóc em bỏ trái đào
Tới chừng cặp má đỏ au au
Tôi đều nhận thấy trong con mắt
Một vẻ thơ ngây và ước ao.

Lớn lên em đã biết làm duyên,
Mỗi lúc gặp tôi che nón nghiêng
Nghe nói ba em chưa chịu nhận
Cau trầu của khách láng giềng bên.

HÁI DÂU

Em bỏ công lao tự thuở giờ
Chăn tằm mong kén chút duyên tơ
Cứ ngày hai buổi em đi hái
Mớ lá dâu về xắt nhỏ, to

Hái dâu em nghĩ lúc làm dâu,
In trí bà già độc ác sao
Vì thế em không còn muốn nữa
Lấy chồng cực lắm, phải chơi đâu.

MẤT DUYÊN

Xuân em hơ hớ đào non
Chàng đã thương thương muốn kết hôn
Từ ấy xuân em cành chín ủng
Ngày ngày giặt lụa bến sông con.

Chàng đã vời ai đi tới bỏ
Cau trầu, lễ vật ở nhà em
Má em nhận gả không đòi cưới
Thấp thỏm em mừng được tấm duyên.

Từ ấy sao chàng không trở lại
Vuông tơ em dệt đã gần xong
Mấy lần đổi lá dâu ngoài ngõ
Mấy lượt mong chàng, chàng biết không ?

LÒNG QUÊ

Từ khi trong quán khách
Anh bứt áo ra đi
Nước mắt em ràn rụa
Lòng anh xiết sầu bi
Đạp chân lên đường máu
Anh gây chuyện ly kỳ
Rồi nước mây lưu lạc
Rồi anh ôm tình si
Âm thầm cùng ngày tháng
Không biết ở thôn quê
Em có gầy như liễu
Hay buồn như đám mây
Thương em không dám nghĩ
Đương lúc nước nhà nguy
Mối thù tràn như sóng
Lòng nào anh nỡ si
Cách nhau ngàn vạn dặm
Còn thấy rõ dung nghi
Phảng phất luôn trước mắt
Dường mới gặp hôm tê
Sống thác có hề chi
Trong lúc ngồi tưởng tượng
Lệ em ướt bài thi
Yêu đương cần họ mãi
Dưới ngọn đèn vô tri
Xét thân anh vô dụng
Ủng huỷ kiếp nam nhi
Sống chung cùng kẻ nghịch
Hổ thẹn đến ngàn cây
Có em, anh sống gượng
Hồn anh về thôn quê
Theo em bên bến xe
Nước mây còn lưu luyến
Tiếng lòng còn lâm ly
Tả lòng niềm tâm sự
Ruột gan đều tái tê.

MỘT ĐÊM NÓI CHUYỆN VỚI GÁI QUÊ

Chứa đầy hoa mộng trên trời cao
Đêm ấy không trăng mà có sao
Một tiếng vang xa, rơi xuống suối
Thì thầm trong gió ngàn phi lao.

Mình nắm tay ta hỏi mật thiết
Bước đường thi sĩ nhiều cay nghiệt
Hay đầy hương vị như rừng mai
Nhắm mắt ta vờ dường chẳng biết.

Vì nếu ta đây là trích tiên
Là hồn thi sĩ có lương duyên
Với bao gái đẹp trong nhân thế
Thì sống vô tâm chẳng biết phiền.

Ta có như ai thèm phú quí
Ngày đêm mơ ước điều xa xôi
Tuy không tư lự nhưng hồi hộp
Và biết làm thinh với ngọn đồi.

Ta thường giơ tay níu ngàn mây
Đi lại lang thang trên ngọn cây
Bởi ánh trăng ngà đã yếu đuối
Sương lam thấm áo lạnh không hay.

Mỗi khi mưa ngớt cơn giồn qua
Xắn áo ra vườn ta lượm hoa
Những cánh vô duyên theo gió rã
Vừa cười, vừa khóc ta chôn hoa.

Mình ơi, ta vốn khách đa tình
Nhưng mối tình ta toàn nhạt cả
Vì bao mỹ nữ, ta đều khinh.

NẮNG TƯƠI

Mây hờ không phủ đồi cao nữa
Vì cả trời xuân tắm nắng tươi…
Hơi nắng dịu dàng đầy nũng nịu
Sau rào khẽ liếm cặp môi tươi…

Môi tươi thiếu nữ vừa trang điểm
Nắng mới âm thầm ước kết hôn
Đưa má hồng đào cho nắng nhuộm
Tình thay! Một vẻ ngọt và ngon…

Lá xuân sột soạt trong làn nắng
Ta ngỡ, em ơi vạt áo hường
Thứ áo ngày xuân em mới mặc
Lòng ta rộn rã nỗi yêu thương.

NỤ CƯỜI

Trăng lên, nước lặng tre là đà
Rơi bóng im trên đám cỏ hoa
Tiếng động sau cùng lau cỏ mọc
Tiếng ca chen lấn từ trong ra.

Tiếng ca ngắt – Cành lá rung rinh
Một nường con gái trông xinh xinh
Ống quần vo xắn lên đầu gối
Da thịt, trời ơi! Trắng rợn mình.

Cô gái ngây thơ nhìn xuống hồ
Nước trong nổi bật dáng hình cô
Nụ cười dưới ấy và trên ấy
Không hẹn, đồng nhau nở lẳng lơ.

NHỚ CHĂNG

Nhớ chăng? Anh cùng em nô đùa
Ngây thơ như trẻ lên ba

Anh đứng bên cạnh
Coi em thêu thùa
Em thêu con phụng
Đậu trên cành ngô

Anh giựt lấy khăn
Tức mình ngó anh em háy
Em mượn tơ duyên kết lấy
Giải đồng tâm
Nào có phải anh với em
Tự kết mối lương duyên
Đó chẳng qua
Vì cha mẹ đôi bên
Ưng kết tình riêng.

Rồi ba em lại mất
Rồi ba anh chẳng còn
Mẹ em giàu có
Rồi lời hứa năm xưa
Cùng với dòng nước chảy qua

Đi biệt
Không về.

NHỚ NHUNG

Từ ấy anh ra đi
Ngoài song không gió thoảng
Hoa đào vắng mùi hương
Lòng em xuân hờ hững.

Từ ấy anh ra đi
Bóng trăng vàng giải cát
Cánh cô nhạn bơ vơ
Liệng dưới trời xanh ngát.

Từ ấy anh ra đi
Tiếng dương cầm vắng bặt
Dường tan trong đám sương
Thoảng về nơi làng mạc.

Từ ấy anh ra đi
Em gầy hơn vóc liễu
Em buồn như đám mây
Những đêm vầng trăng thiếu.

QUẢ DƯA

Ánh nắng lao xao trên đọt tre
Gió nam như lửa bốc tư bề
Môi khô chưa nếm mùi son phấn
Khao khát, trời ơi, bụm nước khe.

Lơ đãng mắt nhìn đến vạt dưa
Quả dưa xinh xắn buổi ban trưa
Chán chường hóng mát nằm phơi bụng
Ai thấy lúc nào mà chẳng ưa.

Ta liền ngắt đi rồi bóc xem
Má hồng ưng ửng lại răng đen,
Đã nhìn tận mặt còn chi nữa
Ta vội kề môi cắn kẻo thèm.

Ánh nắng lao xao trên đọt tre
Tiếng ca lanh lảnh trong vườn me
Tiếng ca im bặt. Rồi thấp thoáng
Vạt áo màu nâu hiện trước hè.

Mùi hương đi trước nàng theo sau
Đến chỗ vạt dưa, bỗng nghẹn ngào
Hổn hển nấc lên từng tiếng một.
Quả dưa ai hát. Quả dưa đâu.

SƯỢNG SÙNG

Lúc chàng ở rể, em nào hay
Thày mẹ em đâu có tỏ bày
Em cứ nhìn chàng, không phút ngượng
Và sau, em biết, sượng sùng thay.

TÌNH QUÊ

Trước sân anh thơ thẩn
Đăm đăm nhạn trông về
Mây chiều còn phiêu bạt
Lang thang trên đồi quê
Gió chiều quên ngừng lại
Giòng nước quên trôi đi
Ngàn lau không tiếng nói
Lòng ganh đường đê mê
Cách nhau ngàn vạn dặm
Nhớ chi đến trăng thề
Dầu ai không mong đợi
Dầu ai không lắng nghe
Tiếng buồn trong sương đục
Tiếng hờn trong luỹ tre
Dưới trời thu man mác
Bàng bạc khắp sơn khê
Dầu ai dưới cành lê
Với ngày xuân hờ hững
Cố quên tình phu thê
Trong khi nhìn mây nước
Lòng xuân cũng não nề.

TÔI KHÔNG MUỐN GẶP

Tôi hằng muốn thấy người tôi yêu
Nhơ nhởn đồi thông lúc xế chiều
Để ngực phập phồng cho gió giỡn
Đưa tay hứng lấy tình thanh cao.

Tôi thích nép mình trong cánh cửa
Hé nhìn đáng điệu của người yêu
Bước đi ngượng nghịu trên đường cái
Mỗi lúc ngang qua trước mặt lều.

Có lần trông thấy người tôi yêu
Đôi má đỏ bừng, tôi chạy theo
Tìm lấy hương thừa trong nếp gió
Thờ ơ, làn gió thoảng bay vèo.

Có lần trông thấy người tôi yêu
Tôi lại giả vờ lên mặt kiêu
Như chẳng sá gì cô gái lịch
Xa rồi, hối hận, mới nhìn theo.

Tôi cũng trông thấy người tôi yêu
Ngồi cạnh suối trong cởi yếm đào
Len lén đưa tay vốc nước rửa
Trong khi cành trúc động và xao.

Tôi không muốn gặp người tôi yêu
Có lẽ vì tôi mắc cỡ nhiều
Sắc đẹp nõn nà hay quyến luyến
Làm tôi hoa mắt nói không đều

TIẾNG VANG

Trên đọt tre già trăng lưỡi liềm
Hỡi trăng hãy chặt khóm thuỳ dương
Nghiêng mình trước gió chiều lơi lả
Và chặt luôn ta đứt nỗi niềm.

Lòng ta rào rạt như làn sóng
Tay ngoắt đám mây dừng lại ngay
Mây vốn hơi sương mà đọng lại
Mau bay vào cuống họng ta đây.

Ta đang khao khát tình yêu thương
Cất tiếng kêu vang trong im lặng
Tiếng ca vào núi, dội quanh vùng.

TRÁI MÙA

Mấy độ trong vườn, cam chưa chín
Mỗi lần em nhớ người trai tơ
Trưa hè năm ấy mua cam ngọt
Nhưng thấy cam xanh lại cáo từ.

Năm ngoái trong vườn cam chín cả
Gốc đào em đợi chàng qua mua
Nhưng con chim khách không về nữa
Chàng chẳng sang đâu, cam hết mùa.

Cam héo lòng em cũng héo hon
Đến nay em đã có chồng con
Tình cờ hôm ấy, chàng qua lại
Cam trái mùa rồi, hết cả ngon.

UỐNG TRĂNG

Bóng hằng trong chén ngả nghiêng,
Lả lơi tắm mát làm duyên gợi tình.
Gió đùa mặt nước rung rinh,
Lòng ta khát tiếng chung tình từ lâu.
Uống đi cho đỡ khô hầu,
Uống đi cho bớt cái sầu miên man.
Có ai nuốt ánh trăng vàng,
Có ai nuốt cả bóng nàng tiên nga.

KẾT THÚC TẬP THƠ ” GÁI QUÊ “